Sztuka w procesie jako typ dzieła otwartego

Analizy otwartych dzieł sztuki zmierzały do wykrywania technik generujących wielość znaczeń. Otwartość w takim rozumieniu to przede wszystkim polisemiczność. Siłą rzeczy, w badaniach nad tak rozumianą otwartością centralnym zagadnieniem stawała się relacja między dziełem sztuk a odbiorcą, rugując postać twórcy na marginesy sytuacji estetycznej. Mimo że sztuka w procesie plasuje się w przestrzeni zarezerwowanej dla dzieł otwartych, to nie stanowi działania, którego podstawowym celem jest podatność na wielorakie interpretacje. W sztuce w procesie podstawową kwestią staje się stosunek twórcy do jego dzieła. Jej otwartość, w przeciwieństwie do tradycyjnie rozumianej otwartości, zasadza się na nieustannym, dynamicznym procesie wytwarzania. Stąd wydaje się bezcelowe analizować sztukę w procesie w perspektywie tradycyjnych kategorii, wypracowanych przez teoretyków otwartości. W poniższej wypowiedzi próbuję przekształcić pojęcie ‘dzieło otwarte’ w ten sposób, aby mogło stanowić narzędzie twórczej analizy dzieł, których otwartość nie opiera się na polisemicznym potencjale.

Łukasz Białkowski