Pielgrzymowanie polskimi odcinkami Drogi św. Jakuba na początku XXI wieku

Wśród wielu trendów zachodzących w pielgrzymowaniu i turystyce religijnej w Polsce na początku XXI wieku, na czołowe miejsce wysuwa się renesans pątnictwa średniowiecznymi szlakami pielgrzymkowymi – przede wszystkim Drogą św. Jakuba, a także rosnąca popularność pielgrzymek nowymi szlakami związanymi z kultem świętych i błogosławionych (głównie św. Jakuba Apostoła Starszego, św. Jana Pawła II, św. Faustyny Kowalskiej i bł. ks. Jerzego Popiełuszki) . W ciągu ostatniego dziesięciolecia w Polsce oznakowano 31 odcin-ków Drogi św. Jakuba o długości niemal 6 tys. km (5 996,5 km). W dniu 1 maja 2016 r. polska sieć Camino de Santiago liczyła 5800 km. Szlak Jakubowy jest naj-dłuższym szlakiem pielgrzymkowym, kulturowym i tematycznym w Polsce. Jest to szlak, który łączy obecnie granice Polski z: Rosją (Obwód Kaliningradzki), Litwą, Ukrainą, Słowacją, Czechami i z Niemcami. Na podstawie przeprowadzonych badań można ostrożnie oszacować, że polskimi odcinkami Drogi św. Jakuba w Polsce pielgrzymuje w ciągu roku około 1 tysiąca osób. W ostatnich trzech latach obserwuje się niewielki spadek indywidulanego pielgrzymowania. Z drugiej strony obserwuje się rosnącą popularność grupowych wędrówek – pielgrzymek, szczególnie w ramach inicjatyw pod nazwą „Niedzielnego Pielgrzymowania Drogą św. Jakuba”, oraz „weekendu na Drodze św. Jakuba”. Przeprowadzona analiza ruchu pielgrzymkowego i turystycznego po polskich odcinkach Drogi św. Jakuba w ostatnim piętnastoleciu pozwala na wysunięcie szeregu wniosków związanych z dalszym rozwojem tego ruchu, jak i rozwojem szlaku w Polsce. Należy przypuszczać, że popularność wędrówek polskimi odcinkami Drogi św. Jakuba w Polsce – obecnie najdłuższego szlaku pielgrzymkowego w kraju – w kolejnych latach będzie wyraźnie wzrastać. Będzie to następstwem m.in. stale rosnącego na terenie Hiszpanii ruchu pielgrzymkowego Polaków do grobu św. Jakuba w Composteli, dalszego rozwoju kultu św. Jakuba w wielu polskich parafiach, promocji Camino de Santiago w środkach masowego przekazu oraz rosnącej liczby inicjatyw związanych z pielgrzymowaniem szlakiem Jakubowym. Bezsprzecznie atrakcyjność turystyczna i pielgrzymkowa polskich odcinków Drogi św. Jakuba nie odbiega (za wyjątkiem infrastruktury turystycznej) od atrakcyjności szlaków Jakubowych w Hiszpanii, Francji i Portugalii. Bardzo ważną kwestią jest więc stałe podtrzymywanie i rozwijanie idei pielgrzymowania Szlakami Jakubowymi w Polsce. Kluczowe jest jednak, aby polskie odcinki Camino de Santiago pozostały szlakiem wiary, rekolekcji w drodze i przemiany życia. Ważne jest, aby były szlakiem otwartych świątyń i miejscem rozmodlenia pielgrzymów . Już dzisiaj widać, że w tej kluczowej kwestii, polskie odcinki Drogi św. Jakuba będą znaczącą przeciwwagą dla niestety coraz bardziej skomercjalizowanego Camino de Santiago w Hiszpanii, promowanego przez setki touroperatorów na świecie wyłącznie jako produktu turystyczny

FRANCISZEK MRÓZ