Konwergencja wydajności pracy w rolnictwie Uunii Europejskiej

Wydajność pracy jest powszechnie uznawana za jeden z najważniejszych parametrów rozwojowych gospodarek, ponieważ prowadzi do obniżenia kosztów, zwiększenia podaży tańszych dóbr i usług, dynamizuje rynek oraz zwiększa siłę nabywczą społeczeństw, ich zamożność i zdolności konkurencyjne. Jednak wydajność pracy jest w układzie krajów UE silnie zróżnicowana, w tym szczególnie w rolnictwie, gdzie jej poziom jest znacząco niższy aniżeli w innych działach gospodarki. Głównym celem prezentowanego artykułu jest zbadanie i ocena przemian wydajności pracy w rolnictwie krajów UE w kontekście zróżnicowania jej poziomu i dynamiki zmian będących podstawą do identyfikacji zachodzących w rolnictwie procesów konwergencji/dywergencji wydajności pracy. Procesy konwergencji wydajności pracy w rolnictwie UE analizowano na podstawie danych z lat 2005-2016, testując dwa jej podstawowe typy, tj. konwergencję sigma i beta. W analizie wykorzystano miary statystyczne opisujące stopień zróżnicowania wydajności pracy w rolnictwie krajów UE oraz przekrojową funkcję regresji. Badania wykazały wystąpienie procesu konwergencji typu sigma i beta ogółem w UE-28 i w grupie nowych krajów członkowskich (UE-13). Z kolei w grupie starych krajów członkowskich (UE-15) nie stwierdzono zbieżności/rozbieżności typu sigma, ale odnotowano statystycznie istotną dywergencję typu beta.

Labour productivity is commonly considered as one of the most important parameters of development of economies, because it is conductive to reduction of costs, increase in supply of cheaper goods and services, higher dynamics of the market and higher purchasing power of societies, their wealth and competitive ability. But labour productivity is – at the backdrop of the EU countries – highly diversified, including in particular in agriculture where its level is much lower than in other sectors of the economy. The main objective of the presented paper is to examine and assess the changes in labour productivity in the EU agriculture in the context of the diversity of its level and dynamics of change underlying the identification of labour productivity convergence/divergence processes taking place in agriculture. The labour productivity convergence processes in the EU agriculture were analysed based on data from the period between 2005 and 2016, by testing two its basic types, namely sigma and beta convergence. The analysis applied statistical measures describing the degree of labour productivity differentiation in agriculture of the EU countries and cross-sectional regression function. The research showed that sigma and beta convergence exist in general in the EU-28 countries and in the group of the new Member States (UE-13). In the group of old Member States, however, no sigma convergence/divergence was identified, but statistically significant beta divergence was noted.