The process of shaping tourist facilities development in peripheral areas in the context of leisure tourism. Case study of the Krajna Region (Poland)

Krajna to najsłabiej rozpoznawalny w świadomości Polaków oraz najmniej opisany w literaturze geograficznej i turystycznej historyczno-geograficzny region Polski Północnej (ryc. 1). Zgodnie z teorią W. Christallera [1955, 1964], stanowi on przykład regionu peryferyjnego, który dzięki swojej lokalizacji (z dala od dużych miast i wynikającemu z jego położenia potencjałowi turystycznemu) stanowi współczesny obszar podaży turystycznej. Jednocześnie, ze względu na wykształcenie się na jego obszarze zjawiska ruchu turystycznego, staje się rdzeniem przestrzeni turystycznej [Liszewski 2005; Włodarczyk 2009]. Niniejszy artykuł jest pokłosiem fragmentu rozprawy doktorskiej pt. „Przestrzeń turystyczna Krajny”. Autorka wykorzystując przykład peryferyjnego położenia historycznej Krajny (Polska) prześledziła proces kształtowania się zagospodarowania turystycznego dla potrzeb rozwoju turystyki w regionie. Ma on bowiem znaczenie przy powstawaniu miejsc – centrów (tzw. „jąder”) recepcji turystyki, w tym m.in. tych o charakterze wypoczynkowym. Dodatkowo, analizując przebieg cyklu życia (ewolucji) rozwoju regionu badawczego (TALC) wg modelu R.W. Butlera [1980] zasugerowała kryteria do wydzielenia takich centrów recepcji turystyki. Jednocześnie, zaproponowała do dyskusji, przykład typologii jednostek przestrzennych na poziomie gmin (legitymujących się różnym poziomem rozwinięcia na ich obszarze zagospodarowania turystycznego) wg trzech kryteriów: (1) czasu powstania, (2) lokalizacji i (3) rodzaju zagospodarowania turystycznego.

The considerations are based on own study focused on the historic region of Krajna located in northern Poland. Krajna as such is rarely discussed in geography literature (even more so in publications on tourism). According to the theory of W. Christaller (1955, 1964) it constitutes an example of a peripheral region, which is a modern area of tourist supply. This d emonstrates t hat t he f ormation o f t ourist s pace i n a region is o f d ual n ature. I t is predominantly formed through investments (development of tourist facilities) but it also creates the potential for the development of tourist traffic. The author believes this fits well into the tourist area cycle of evolution model (TALC) presented by R.W. Butler (1980), where continuous changes are connected with various forms of spatial development and tourist activities. The development process of tourist facilities in the context of leisure tourism is important, as it leads to the creation of places – centers of (leisure) tourism. The author of the article, analyzing the course of tourist area cycle of evolution model (TALC) presented by R.W. Butler (1980), suggests a number of criteria for distinguishing such tourism (leisure) centers. Furthermore, the author proposes a typology of spatial units (with a focus on communes representing different levels of tourist facilities development) with regard to the three criteria: time of creation, location and type of tourist facilities development.