Teoria ukierunkowań regulacyjnych E. Tory Higginsa

Fundacja na rzecz Nauki Polskiej

Wacław Bąk

Zaproponowana przez E. Tory Higginsa teoria ukierunkowań regulacyjnych, rozróżnia dwie odrębne strategie (systemy) samoregulacji: (1) promocyjne i (2) prewencyjne ukierunkowanie regulacyjne. Pierwsza związana jest z koncentracją na ideałach, osiągnięciach, aspiracjach i wzroście, natomiast druga – z koncentracją na powinnościach, zobowiązaniach, odpowiedzialności, ochranianiu i bezpieczeństwie. Artykuł prezentuje najważniejsze tezy teorii oraz wyniki wybranych badań dotyczących znaczenia ukierunkowań regulacyjnych dla procesów poznawczych i decyzyjnych, różnych aspektów realizacji celów, a także dla emocji, formułowania ocen i wartościowania obiektów. Ostatnia część ma charakter dyskusyjny i koncentruje się na ocenie teorii Higginsa, jej związków z innymi modelami samoregulacji oraz miejsca w szerszym kontekście zmiennych osobowościowych i temperamentalnych.