Oddziaływanie nielegalnych wysypisk śmieci w północno – zachodniej części gminy Barlinek na zawartość metali ciężkich w glebie

Kamil Szydłowski

Pomimo wciąż zmienianych przepisów prawnych - ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz.U. z 2012 poz. 391) oraz ustawa o odpadach (Dz.U. 2013 nr 0 poz. 21) na terenie województwa Zachodniopomorskiego wciąż odnajdujemy nielegalne składowiska odpadów. Wzrost oraz rozwój ruchu turystycznego na terenie Gminy Barlinek oraz istniejące problemy gospodarki odpadami na terenie całego kraju przyczyniły się do powstawania „dzikich” wysypisk odpadów.Dla ustalenia oddziaływania „dzikich” wysypisk śmieci na zanieczyszczenie gleby metalami ciężkimi spośród 17 zinwentaryzowanych „dzikich wysypisk” zlokalizowanych na terenie gminy Barlinek do badań wytypowano 7 nielegalnych wysypisk (Wiewiórki, Podgórze, Mostkowo 1, Mostkowo 2, Dziedzice Jama, Pustać–Podgórze, Dziedzice Stodoła). W środkowej części każdego wysypiska pobrano próbki glebowe z następujących głębokości: 0–10; 10–30, 30–60 i 60–100 cm. Natomiast zbiorcze próbki glebowe (0–10, 10–30 cm) pobrano w odległości 5 m w kierunku N i S od składowiska. Łącznie pobrano do badań 83 próbki. Dopuszczalne normy dla zawartości miedzi w glebach wynoszą 100–150 mg.kg-1 s.m. Największe przekroczenie miedzi w próbkach glebowych pobranych z „dzikich” wysypisk - prawie pięciokrotne (725,30 mg.kg-1 s.m.), wystąpiło w próbce pobranej z jednego z wysypisk wielopunktowych - wysypiska Mostkowo 2, w jego środkowej części. Również w próbkach glebowych pobranych z środkowej części jednego z wysypisk punktowych (wysypisko Wiewiórki), stwierdzono przekroczenia dopuszczalnych norm zawartości miedzi (360,94 i 101,22 mg.kg-1 s.m.). Przeprowadzone badania wskazują na konieczność stałego monitoringu powstawania nielegalnych wysypisk odpadów oraz usuwania ich, ze wskazaniem na remediację gleb. Zarówno środkowe części nielegalnych wysypisk śmieci, jak i warstwy powierzchniowe, charakteryzowały się wyższymi stężeniami zawartości Cu, Zn i Ni w glebie oraz występowały tam częściej przekroczenia dopuszczalnych zawartości tych pierwiastków w glebie.