Tętno tlenowe jako wskaźnik doboru specjalizacji dystansowej u pływaków ze Szkoły Mistrzostwa Sportowego w Szczecinie

Głównym celem badań było określenie poziomu tętna tlenowego (VO2/HR) w trzech zakresach intensywności u młodych pływaków ze Szkoły Mistrzostwa Sportowego w Szczecinie oraz określenie predyspozycji startowych i specjalizacji dystansowej badanych zawodników. Badaniami objęto grupę 34 chłopców w wieku od 14 do 17 lat (14,8 ± 1,01) uprawiających pływanie od 2 do 10 lat (7,34 ± 2,12). W ocenie poziomu sportowego badanych zawodników posłużono się „Rankingiem Europejskim” za pomocą tzw. „Punktacyjnych Tabel Pływackich” Europejskiej Federacji Pływackiej (LEN). Wydolność tlenową oceniono metodą bezpośrednią za pomocą progresywnego testu mocy tlenowej na ergometrze rowerowym. Wyniki badań zostały przedstawione w rozbiciu na trzy grupy: pływaków o predyspozycjach krótkodystansowych (S), średniodystansowych (M) i długodystansowych (L). Największą wartością tętna tlenowego charakteryzowali się pływacy długodystansowi. Największy przyrost tętna tlenowego przy progresywnym wysiłku zaobserwowano w grupie średniodystansowców. Najniższym tętnem tlenowym charakteryzowała się grupa pływaków krótkodystansowych. Do dystansów długich w pływaniu należałoby kierować zawodników z bardzo wysokim tętnem tlenowym na II poziomie intensywności. Do dystansów średnich w pływaniu należałoby kierować zawodników z największym przyrostem tętna tlenowego między II i III poziomem intensywności. Zawodnicy charakteryzujący się niskim tętnem tlenowym na wszystkich poziomach intensywności mogą odnosić sukcesy jedynie na dystansach krótkich w pływaniu, gdzie większą rolę od wskaźników tlenowych odgrywają warunki somatyczne, typ budowy i siła ciągu.

The main objective of the study was to establish the level of oxygen pulse (VO2/HR) within three intensity ranges in young swimmers from the Sports Mastery School in Szczecin and establishing the starting predispositions and distance specialization of the swimmers examined. The studies encompassed a group of 34 boys aged 14-17 (15,6 ± 1.01) who had been doing swimming for 2-10 years (7.34 ± 2.12). In the evaluation of the sports level of the swimmers examined there was used the “European Ranking” employing the so-called “Swimming Score Tables” of the European Swimming Federation (LEN). The oxygen performance was evaluated using the direct method by means of a progressive oxygen power test on a bicycle ergometer. The study results have been presented as split into three groups: swimmers with short distance predispositions (S), medium distance predispositions (M) and long distance predispositions (L). The long distance swimmers were characterized by the highest value of oxygen pulse. The highest increase in oxygen pulse in the course of progressive exertion was observed in the group of medium distance swimmers. The lowest oxygen pulse characterized the group of short distance swimmers. For long distance swimming there should be directed the swimmers having a very high oxygen pulse, at the 2nd level of intensity. For medium distance swimming there should be directed swimmers with the highest increase in oxygen pulse between the 2nd and 3rd level of intensity. The swimmers characterized by low oxygen pulse at all levels of intensity may achieve successes in swimming only on short distances, where what plays a bigger role than the oxygen indicators are the somatic conditions, body type and thrust.

Wioletta Łubkowska

Uniwersytet Szczeciński, dotacja podmiotowa Nr 503-1200-230459