Charakter prawny postępowania antymonopolowego

Mateusz Błachucki

Przedmiotem artykułu jest analiza charakteru prawnego postępowania antymonopolowego. Prawo administracyjne od 1989 r. jest konfrontowane z szeregiem gwałtownych zmian politycznych i gospodarczych. Skutkuje to potrzebą szybkiego dostosowania się tego prawa do zachodzących przemian. Pojawienie się nowych tendencji wyznacza nowe problemy badawcze przed nauką prawa administracyjnego. Przykładem wspomnianych zmian było powołanie szeregu nowych organów w sferze administracji gospodarczej. W szczególności powołano do życia organ antymonopolowy . Istnienie podobnej instytucji w okresie gospodarki socjalistycznej było bezcelowe, gdyż gospodarka ta była jednym zinstytucjonalizowanym monopolem i wolna konkurencja nie istniała. Natomiast w gospodarce wolnorynkowej prawo antymonopolowe jest jednym z podstawowych instrumentów służących zagwarantowaniu wolności gospodarczej. Stworzeniu organu antymonopolowego towarzyszyła kreacja form proceduralnych jego działania. Formy te w mniejszym lub większym stopniu (w zależności od okresu) odbiegały od wzorca rozpatrywania spraw administracyjnych przewidzianego w k.p.a. Na tym tle pojawiły się wątpliwości, co do charakteru prawnego postępowania antymonopolowego. W niniejszym artykule przedmiotem rozważań będzie charakter prawny tego postępowania. Kwestia ta była już przedmiotem refleksji w doktrynie, jednakże wydaje się, że dotychczasowe rozważania były niewystarczające i winny zostać uzupełnione. To uzupełnienie jest konieczne w kontekście ostatnich zmian polskiego ustawodawstwa antymonopolowego . Analizując bowiem ustawę antymonopolową z 2007 r. zaobserwować można częściową niwelację różnic pomiędzy postępowaniem jurysdykcyjnym oraz postępowaniem antymonopolowym, co skutkuje odchodzeniem od pewnych rozwiązań wynikających z k.p.c. Z tego powodu warto jest rozważyć problem na ile zmiany te wpłynęły na charakter prawny postępowania antymonopolowego. Na koniec uwag wstępnych należy wskazać, że postępowanie antymonopolowe stanowi ramy procesowe do rozpatrywania dwóch podstawowych rodzajów spraw antymonopolowych, tj. spraw z zakresu praktyk ograniczających konkurencję oraz spraw z zakresu kontroli łączenia przedsiębiorstw. Sprawy te nie są jednorodne, co przekłada się także na pewne różnice proceduralne. Jednakże różnice te nie mają charakteru zasadniczego i pozwalają na łączną analizę charakteru prawnego procedury antymonopolowej.