Więźniowie dożywotni przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka w Strasburgu

Kara dożywotniego pozbawienia wolności jest karą wyjątkową, skrajną zarówno co do surowości jej wymiaru, jak i długości życia skazanego w więzieniu. Jednak jest więcej odrębności od innych kar izolacyjnych, które generuje. Wskazuje na to nie tylko analiza krajowego prawa czy jego stosowania, ale także rozmowa z więźniem dożywotnim albo funkcjonariuszem więziennym, którzy spotykają się codziennie, przez przynajmniej 25 lat, do daty udzielenia warunkowego zwolnienia. Kara ta jest też karą wyjątkową, ponieważ w większości państw jest spuścizną po karze śmierci, a skoro tak, to dotyczy trudnej kategorii skazanych, określanych jako groźni i niebezpieczni, szkodliwi i drapieżni, wobec agresji których i zaburzeń uznaliśmy, że jesteśmy bezradni; skazanych przeznaczonych do ostatecznej eliminacji z wolnościowego życia w społeczeństwie, poza więziennymi murami. Dlatego można założyć, że kara ta wymaga istnienia dostosowanych do niej gwarancji, zaś skazani na tę karę-szczególnej uwagi. Założyliśmy, że odrębności i specyfika kary jako takiej i jej wykonywania, uwidocznią się także w prawie międzynarodowym - w aktach prawa międzynarodowego, w standardach formułowanych przez uprawnione do tego organy, a w końcu w wyrokach Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu. Założyliśmy, że jej bezterminowa natura jest uzasadniona zachowaniem sprawców. Kara ta jest przecież orzekana wobec sprawców zabójstw kwalifikowanych, którzy zazwyczaj wielokrotnie swoim zachowaniem udowodnili, że są niebezpieczni dla społeczeństwa, to ludzie nierzadko niereformowalni lub niepodatni na poprawę z uwagi na swoje zaburzenia, drapieżne motywacje, opór wobec norm i wymagań oraz brak szacunku wobec powszechnie uznawanych wartości. Założyliśmy, że odrębność i specyfika tej skrajnej kary znajdują wyraz w jej celu lub funkcji, warunkach uwięzienia i stosowanym reżimie, zaś skazani na nią sprawcy w skargach do ETPC lub innych organów kontrolnych, zarzucą te odrębności, powtarzając te same argumenty i tym samym wydobędą to, co jest im wspólne, czego - jako kategoria więźniów - doświadczają niezależnie od państwa ich pochodzenia lub państwa pozwanego.