Attitudes to punishment. The results of three surveys

W debacie publicznej często powraca temat polityki kryminalnej i wymiarów kar za poszczególne przestępstwa i wykroczenia. Padają m.in. pytania o to, czy polskie prawo karne jest efektywne, sprawiedliwe czy/i surowe. Dyskutowana jest np.potrzeba zaostrzenia obecnych przepisów, szczególnie tych za najcięższe przestępstwa. Problematyka karania sprawców przestępstw podejmowana jest regularnie w mediach właściwie przy każdej kolejnej „głośnej” sprawie przestępstwa. Odnawia się przy tej okazji niezmiennie pytanie o potrzebę ewentualnych zmian w prawie karnym.Dzisiaj jesteśmy świadkami spadku przestępczości i poprawy bezpieczeństwa w Polsce, jednakże pytania o politykę kryminalną pozostają te same. Dlatego warto sprawdzić, jak kształtują się aktualnie opinie Polaków w tej kwestii. Niniejsze badanie miało na celu sprawdzenie co na temat obecnie funkcjonującego prawa karnego sądzą Polacy i jaki jest ich stosunek do zaostrzenia przepisów karnych. Dla realizacji tego celu, w lipcu i sierpniu 2018 r. na zlecenie Instytutu Wymiaru Sprawiedliwości zostały przeprowadzone trzy niezależne sondaże opinii publicznej dotyczące polityki karnej. We wszystkich omawianych w niniejszym opracowaniu sondażach zdecydowana większośćrespondentów opowiedziała się za tym, że aby ograniczyć przestępczość i poprawić bezpieczeństwo obywateli należy zaostrzyć przepisy prawa karnego i surowiej karać za przestępstwa. Najwięcej, bo ponad połowa respondentów w każdym badaniu, zajęła stanowisko, że należy zaostrzyć kary jedynie za poważne przestępstwa. Pozostali ankietowani (ok. 30% w każdym badaniu) odpowiedzieli, żenależy zaostrzyć kary za wszystkie przestępstwa. Przy przeważającej skłonności do zaostrzania prawa karnego interesujące było stanowisko Polaków wobec wieku, od którego nieletni odpowiadają karnie tak jak dorośli. Większość respondentów było zdania, że wiek odpowiedzialności karnej nieletnich nie powinien się zmieniać (15 lat), a ci którzy byli innego zdania, najczęściej proponowali podwyższenie tej granicy.