Metafizyka dziś. Ontologia porównawcza snów i jawy

The aim of this essay is to present the comparative analysis of dreams and waking life from an ontological perspective (called here vusmeyanic analysis) as an important and actual metaphysical issue. The central question being discussed is: did I, the subject, appear in the world or did the world appear to me? Vusmeyanic analysis could help to find an answer.

„Autor, podejmując ten trudny temat, nie analizuje treści snów, ich funkcji czy znaczenia, jego rozważania – analiza wusmejatyczna, jak ją nazywa, to próba ontologii porównawczej snów i jawy, której celem jest odpowiedź na pytanie o realność świata, podmiotu i absolutu. Zmierza przy tym nieprzetartym szlakiem, zapuszcza się poza przestrzeń oswojoną przez filozofów, posługuje się podejściem zdroworozsądkowym, a z braku ustalonej terminologii – metaforą, które pozwalają mu odnaleźć łącznik, punkt odniesienia między snem i jawą. W pierwszej części autor prezentuje wybrane XX- i XXI-wieczne poglądy filozofów dotyczące kwestii: czym właściwie jest metafizyka, czym zajmuje się filozofia. W części drugiej przedstawia pokrótce zapatrywania, m.in. Platona, Kartezjusza, Leszka Kołakowskiego czy Normana Malcolma na realność i iluzoryczność świata. Poglądy te stają się dla autora zbiorem narzędzi – wytrychów, które próbuje zastosować do swoich rozważań dotyczących postrzegania rzeczywistości z dwojakiej perspektywy: jako osoba świata jawy i świata snu oraz zbudowania własnej koncepcji – personalizmu onirycznego” (z recenzji dr hab. Anny Trojanowskiej, prof. PAN)

Celem eseju jest przedstawienie analizy porównawczej snów i jawy z perspektywy ontologicznej (nazwanej tutaj analizą wusmejatyczną) jako istotnego i aktualnego zagadnienia metafizycznego. Centralne pytanie, które jest tu dyskutowane, ma postać: czy to ja, podmiot, pojawiłem się w świecie, czy też świat pojawił się dla mnie? Analiza wusmejatyczna może pomóc w poszukiwaniu odpowiedzi.