Determinants of Ukraine’s geopolitical orientation

The Russian side often talks about the special ties between Russia and Ukraine. This as sumption underlies the Russian geopolitical doctrine. Nevertheless, Ukraine does not share this view, wishing to be a sovereign and independent state. Russia cannot under stand that, however, being stuck in its imperial myth and one-sided interpretation of former and today’s determinants. Meanwhile, Russians and Ukrainians were moulded by different historical circumstances, which was manifested in the emergence of two dis tinct languages and national traditions. In addition, historical processes tied Ukrainians more closely to the freedom traditions of the West, while the Russians were much more exposed to the impact of the despotic East, which was one of the main factors behind the distinctive features of both nations. The existence within the borders of one state for 200–300 years did not erase these differences. The emancipation of people’s masses that took place from the mid-19th century made the distinctive features more visible and had to lead to political divisions. For this reason, even the USSR was constituted as a union. This fact, however, did not prevent its dissolution. As a result, Ukraine has been an independent country for three decades. Russian actions counteracting these tenden cies, strengthened even more the sense of distinctiveness of Ukrainians and their western civilisational and geopolitical orientation. Owing to this fact, Russia’s integrative actions against Ukraine, carried out by imperial and despotic methods, are doomed to failure.

Z rosyjskiej strony często można usłyszeć o szczególnych więzach łączących Rosję i Ukrainę. Przekonanie to jest podstawą rosyjskiej doktryny geopolitycznej. Ukraina nie podziela jednak tych poglądów, chcąc być suwerennym i samodzielnym państwem. Rosja nie potrafi tego zrozumieć, tkwiąc w swoim imperialnym micie oraz jednostronnej inter pretacji dawnych i dzisiejszych uwarunkowań. Tymczasem Rosjan i Ukraińców kształ towały odmienne uwarunkowania historyczne, co wyraziło się chociażby w powstaniu dwóch odmiennych języków i tradycji narodowych. Dodatkowo procesy dziejowe zwią zały Ukraińców silniej z tradycjami wolnościowymi Zachodu, podczas gdy Rosjanie byli bardziej wystawieni na oddziaływania despotycznego wschodu, co było zresztą jednym z głównych czynników kształtujących odrębne cechy obu narodów. Istnienie w jednym państwie przez 200–300 lat nie zatarło tych różnic. Emancypacja mas ludowych mająca miejsce od połowy XIX w. sprzyjała uwidocznieniu się odrębności i musiała doprowa dzić do podziałów politycznych. Z tego powodu już ZSRR został ukonstytuowany jako konfederacja. Nie zapobiegło to jednak jego rozpadowi. W wyniku tych uwarunkowań Ukraina jest od trzech dziesięcioleci niepodległym państwem. Rosyjskie działania prze ciwdziałające tym tendencjom tylko umacniały poczucie odrębności Ukraińców i za chodnią orientację cywilizacyjną i geopolityczną. Z tego powodu integracyjne działania Rosji względem Ukrainy prowadzone metodami imperialnymi i despotycznymi skazane są na niepowodzenie.