Research Into Organised Crime in the Context of Preventing and Combatting the Crime - a Retrospective Study

The article presents a retrospective study of organised crime in the context of preventing and combatting the crime. The first part of this article indicates the genesis of the research conducted by various academic centres, with particular emphasis on the initiatives undertaken in the 1980s by the Department of Criminal Law and Criminology at the Nicolaus Copernicus University in Toruń. In the years to follow, a leading role in this field was played by the structures representing criminological sciences at the Faculty of Law in Białystok, within the Białystok School of Criminology. In the second part of the article, the author discusses the research initiatives undertaken by the Police Academy in Szczytno as regards an institutional approach to combatting organised crime. Indicated have been the most important research projects implemented by the academics of the Police Academy in Szczytno in cooperation with partners representing other academic centres and the Foundation for Organised Crime Prevention. The third part of the article deals with trends and opportunities to increase the effectiveness of preventing and fighting organised crime on the basis of the research conducted by the Białystok School of Criminology. In particular, the conclusions resulting from a pioneering research project carried out by Dr. Zbigniew Rau have been highlighted, which initiated coordinated research on security in Poland. To conclude, the author emphasises that the creation of a coherent and comprehensive system for preventing and combatting organised crime, based on a scientific analysis of this phenomenon, should be the main objective of the state authorities. Comprehensive solutions should include both material, legal, procedural and executive regulations. The role of scientific and academic centres is to search for and analyse the problems that accompany organised crime and the system of its prevention and control. Those may be legal, criminological, forensic, but also ethical in nature, e.g. protection of privacy, conflicts of legal goods - freedom and security, the constitutional principle of proportionality or opportunism in criminal procedings. Available technologies should therefore be analysed and assessed for their implementation, but it is the role of the authorities to introduce them and assess their suitability for the current needs of the services concerned. This should be done both in theoretical (including dogmatic) and practical terms.

Artykuł przedstawia w ujęciu retrospektywnym badania nad przestępczością zorganizowaną w kontekście jej przeciwdziałania i zwalczania. W pierwszej jego części zasygnalizowana została geneza tych badań w ośrodkach akademickich, ze szczególnym podkreśleniem inicjatyw podjętych w latach 80. w Zakładzie Prawa Karnego i Kryminologii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. W ko- lejnych latach wiodąca rola w tym zakresie przypada strukturom reprezentującym nauki kryminologiczne na Wydziale Prawa w Białymstoku, skupionym wokół Białostockiej Szkoły Kryminologii. W drugiej części artykułu autor omawia inicjatywy badawcze podejmowane w Wyższej Szkole Policji w Szczytnie, a postępujące w kie- runku instytucjonalnego podejścia do zwalczania przestępczości zorganizowanej. Wskazane zostały najważniejsze projekty badawcze realizowane przez pracowników Wyższej Szkoły Policji w Szczytnie we współpracy z partnerami reprezentującymi ośrodki akademickie i Fundację Przeciwdziałania Przestępczości Zorganizowanej. Trzecia część artykułu traktuje o możliwościach i kierunkach zwiększenia efekywności przeciwdziałania i zwalczania przestępczości zorganizowanej na kanwie badań prowadzonych w ramach Białostockiej Szkoły Kryminologii. W szczególności wyeksponowane zostały wnioski wynikające z pionierskiego projektu badawczego, zrealizowanego przez dra Zbigniewa Raua, dającego początek skoordynowanym ba- daniom nad bezpieczeństwem w Polsce. W podsumowaniu artykułu autor podkreśla m.in., że stworzenie spójnie działającego, kompleksowego systemu przeciwdziałania i zwalczania przestępczości zorganizowanej, kształtowanego na podstawie naukowej analizy tego zjawiska, powinno być główną dyrektywą organów państwa. Rozwiązania kompleksowe powinny obejmować zarówno regulacje o charakterze materialno- -prawnym, procesowym, jak i wykonawczym. Rolą nauki i środowiska akademickiego jest poszukiwanie i analizowanie problemów, jakie towarzyszą przestępczości zorganizowanej oraz systemowi przeciwdziałania temu zjawisku i jego zwalczania. Mogą one mieć charakter prawny, kryminologiczny, kryminalistyczny, ale także etyczny, np. ochrona prywatności, konflikty dóbr prawnych — wolności i bezpieczeństwa, konstytucyjna zasada proporcjonalności czy oportunizmu w procesie karnym. Powinno się zatem analizować dostępne technologie i opiniować je w celu wdrożenia, ale to rolą organów jest ich wprowadzenie i ocena przydatności dla bieżących potrzeb służb. Działania te powinny być realizowane zarówno w płaszczyźnie teoretycznej (w tym dogmatycznej), jak i praktycznej.