Dialog międzypokoleniowy i partycypacja obywatelska we wdrażaniu koncepcji miast i gmin przyjaznych starzeniu się. Wnioski dla samorządowej polityki publicznej

In recent years, there has been an intense public debate about the implementation of the age-friendly cities and communities concept as well as its more recent and broader iteration related to smart healthy age-friendly environments (SHAFE). The first part of the article introduces the basic concepts and current activities of the European Commission in the area of promoting intergenerational dialogue and programming intergenerational relations policies. This discussion is followed by concise analyses of case studies focused on selected social innovation projects and methodologies aimed at: (1) empowering facilitators of the concepts of age-friendly cities and communities as well as smart, healthy and inclusive environments; (2) facilitating citizens, especially older people, to deal with public health crises; and (3) supporting the voice of senior citizens in deciding on the goals and objectives of public policies (co-design), their implementation (governance, co-delivery/co-production of public services) as well as their monitoring and evaluation (co-assessment). The final section contains recommendations for selected entities responsible for public policies on ageing and suggestions for further research directions.

W ostatnich latach obserwujemy intensywną debatę publiczną dotyczącą implementacji koncepcji miast i gmin przyjaznych starzeniu się (age-friendly cities and communities) oraz jej nowszej i szerszej odsłony związanej z inteligentnymi i zdrowymi przestrzeniami przyjaznymi starzeniu się (smart healthy age-friendly environments, SHAFE). Rozdział koncentruje się na zwięzłym przeglądzie obejmującym te zagadnienia. W pierwszej części artykuł przybliża podstawowe pojęcia i wybrane działania Komisji Europejskiej w obszarze upowszechniania dialogu międzypokoleniowego oraz programowania polityk relacji międzypokoleniowych. Następnie zaprezentowano krótkie omówienia studiów przypadku dotyczące wybranych projektów innowacji społecznych i metodyk mających na celu: (1) wzmocnienie pozycji facylitatorów koncepcji miast i gmin przyjaznych starzeniu się oraz inteligentnych, zdrowych i inkluzywnych przestrzeni; (2) ułatwienie obywatelom, szczególnie osobom starszym, radzenia sobie z sytuacjami kryzysowymi w obszarze zdrowia publicznego; oraz (3) wspieranie głosu seniorów i seniorek w podejmowaniu decyzji co do celów i zadań polityk publicznych (współprojektowanie), ich wdrażania (współzarządzanie, współrealizowanie/koprodukcja usług publicznych) oraz ich monitorowania i ewaluacji (współocena). Ostatnia część zawiera rekomendacje dla wybranych podmiotów odpowiedzialnych za politykę publiczną wobec starzenia się ludności oraz propozycje kierunków dalszych badań.