Poziom wyposażenia instytucjonalnego gmin w Polsce w 2021 roku

The main objective of this paper is to determine the institutional base of municipalities in Poland. Use was made of the method of model typology, which assumes the existence of a certain number of rows of central settlements along with the types of central functions typical of these rows. Thirteen types of central institutions have been identified as representative of the municipal level. The survey shows that Polish municipalities are generally characterised by a high level of the institutional base. Some deficiencies in the incidence of municipal institutions have been diagnosed in the case of rural and ring municipalities. On a regional scale, provinces located in the western and southern parts of Poland have a slightly larger institutional base than those located in the central and eastern parts of the country. The size of the municipality has only a limited impact on the development of its institutional base. In the light of the research results, it can be concluded that the institutional base of most municipalities in Poland allows them to fulfil their own tasks to a very high or high degree.

Głównym celem niniejszego opracowania było określenie poziomu wyposażenia instytucjonalnego gmin w Polsce. W badaniach zastosowano metodę typologii wzorcowej, która zakłada istnienie pewnej liczby rzędów osiedli centralnych wraz z typowymi dla tych rzędów rodzajami funkcji centralnych. Jako reprezentatywne dla poziomu gminnego określono 13 rodzajów instytucji centralnych. Badania wykazały, że gminy w Polsce cechowały się generalnie wysokim poziomem wyposażenia instytucjonalnego. Pewne niedobory w zakresie występowania instytucji gminnych zdiagnozowane zostały w przypadku gmin wiejskich i gmin obwarzankowych, a wielkość gminy jedynie w ograniczonym zakresie miała wpływ na jej poziom wyposażenia instytucjonalnego. W skali regionalnej województwa położone w zachodniej i południowej części Polski cechowały się nieznacznie wyższym poziomem wyposażenia w instytucje gminne niż województwa leżące w środkowej i wschodniej części kraju. W świetle uzyskanych wyników można stwierdzić, że wyposażenie instytucjonalne większości gmin pozwala na wypełnienie powierzonych im zadań własnych w stopniu bardzo wysokim lub wysokim.