Fale Legeckisa i amplitudy związanych z nimi oscylacji poziomu oceanu

The paper presents the most important characteristics of oceanic Legeckis waves, with a particular emphasis placed on their observation on sea surface temperature maps, their controlling processes and relationships between their occurrence and various phases of ENSO (El Niño/Southern Oscillation). Although for several decades sea surface temperature has been used as a key environmental variable that enables detection of Legeckis waves, their signal is also present in variable sea surface topography. The objective of this paper is to produce maps of amplitudes of 30-day oscillation in sea level anomaly data and the subsequent analysis of Legeckis wave signal detectable on those maps. Spatial data from AVISO (Archiving, Validation and Interpretation of Satellite Oceanographic data), being a combination of map time series obtained by numerous altimetric satellites, have been processed. Amplitudes of 30-day oscillation have been calculated using the Fourier Transform Band Pass Filter (FTBPF). It has been found that, in the areas of occurrence of eddies related to Legeckis wave dynamics, the amplitudes reach 3 cm. However, for the selected phases of ENSO maxima are observed during normal conditions or La Niña episodes. In contrast, over El Niño events the amplitudes of 30- -day oscillation in sea level anomalies are very small, and thus Legeckis wave signal cannot be unequivocally detected in sea level fluctuations.

W artykule omówiono najważniejsze charakterystyki oceanicznych fal Legeckisa, ze szczególnym uwzględnieniem ich obserwacji na mapach zmian poziomu temperatury powierzchniowej oceanu, ich genezy i związków występowania z fazami oscylacji ENSO (El Niño/Southern Oscillation). Mimo że od kilku dekad temperatura powierzchniowa oceanu jest kluczową zmienną środowiskową, pozwalającą na zauważenie fal Legeckisa na okołorównikowym Pacyfiku, ich sygnał jest również widoczny w zmianach topografii powierzchni oceanu. Celem artykułu jest analiza map amplitud oscylacji 30-dniowej w anomaliach zmian poziomu oceanu oraz obserwacja sygnału fal Legeckisa na tych mapach. Przetwarzano dane przestrzenne anomalii zmian poziomu oceanu z repozytorium AVISO (Archiving, Validation and Interpretation of Satellite Oceanographic Data), powstałe przez kombinację szeregów czasowych pozyskiwanych z obserwacji wykonywanych przez satelity altimetryczne. Amplitudy oscylacji 30-dniowej zostały wyznaczone metodą środkowoprzepustowego filtru transformaty Fouriera. Zaobserwowano, że w obszarach typowych dla występowania wirów związanych z dynamiką fal Legeckisa amplitudy te osiągają wartości do 3 cm, przy czym dla wybranych faz ENSO maksima amplitud obserwowane są podczas warunków normalnych i La Niña. Podczas El Niño amplitudy 30-dniowej oscylacji anomalii poziomu oceanu stają się tak małe, że sygnał fal Legeckisa jest niewidoczny w zmianach poziomu oceanu.