Jan Jakub Rousseau w pedagogice polskiej

Introduction. The article presents the historical reception of Rousseau’s body of work in Poland. Since the publication of Emile in 1762, Polish pedagogues and historians of education have continued to be interested in the pedagogical ideas presented within the treatise. Over the years, Polish literature on the history of pedagogy has expanded to include various works on Rousseau’s approach to education. This article emphasises that particular attention is given to this luminary of pedagogy within history of education textbooks. Historical analyses have also been published that present the role of the French Enlightenment in laying the foundations of modern education and upbringing. The current Polish historical and pedagogical literature lacks a study showing the reception of the Geneva philosopher’s pedagogical thought in Poland. This article may be a starting point for further research on the development of Polish educators’ interest in innovative Western European educational thought. Starting from the end of the 18th century, interest in the work of the author of Emile is visible in each of the following eras. This undoubtedly proves the popularity and originality of his pedagogical views and their strong influence on educational theory and practice in other countries. Aim. The aim of the article is a general characterization of the reception of Rousseau’s educational thought by Polish educators. Methods and materials. Method of document analysis. Results. The article provides a general overview of major works on Rousseau’s approach to education written by Polish authors.

Artykuł ukazuje dzieje recepcji myśli pedagogicznej Rousseau w Polsce. W teście zasygnalizowano, że począwszy od ukazania się Emila w 1762 r. aż po czasy najnowsze trwa zaciekawienie polskich pedagogów i historyków wychowania ideami pedagogicznymi zawartymi w tym dziele. Na przestrzeni lat polska literatura historyczno-pedagogiczna została wzbogacona różnej wartości pracami traktującymi o pedagogice Rousseau. W artykule podkreślono, że szczególnie dużo uwagi poświęca się temu klasykowi pedagogiki w podręcznikach do historii wychowania. Powstają także opracowania historyczne wskazujące na rolę francuskiego oświecenia w budowaniu zrębów nowoczesnej myśli oświatowo-wychowawczej. W dotychczasowej polskiej literaturze historyczno-pedagogicznej brakuje opracowania ukazującego recepcję w Polsce myśli pedagogicznej genewskiego filozofa. Iniejszy artykuł może stanowić punkt wyjścia do dalszych badań nad rozwojem zainteresowań polskich pedagogów zachodnioeuropejską nowatorską myślą edukacyjną. Począwszy od końca XVIII wieku w każdej z następnych epok widoczne jest zaciekawienie twórczością autora Emila. Świadczy to bez wątpienia o popularności i oryginalności jego poglądów pedagogicznych, silnego ich oddziaływania na teorię i praktykę edukacyjną w innych krajach. Cel. Celem artykułu jest ogólna charakterystyka recepcji przez polskich pedagogów myśli wychowawczej Rousseau. Metody i materiały. W artykule zastosowano metodą analizy dokumentów. Wyniki. Artykuł daje ogólny przegląd najważniejszych prac jakie o pedagogice Rousseau napisali Polacy