Zachowania zdrowotne dzieci w okresie adolescencji oraz ich rodziców

Introduction. The WHO defines health as total physical, mental, and social well-being. The implementation of healthy habits in childhood is crucial to the future health and well-being of the individual and society. The adolescence period is particularly important because it shapes lifelong health habits that we nurture as adults. Aim. The aim of this study is to analyze and compare the health behavior of pupils in grades 5–8 of elementary school, and their parents. Methods and materials. The study involved 250 pupils in grades 5–8 and 242 parents of adolescents included in the study. The standardized questionnaire “Health Behavior Inventory” was used to survey the parents. A modified version of the questionnaire was used to survey the adolescents. Results and conclusion. The study showed that the parents’ group was characterized by a medium level of health behavior, while the adolescent group was characterized by a low level. Adolescents showed lower health behaviors than their parents. Women presented higher scores on proper eating habits and preventive behaviors compared to men. Girls showed higher scores on health practices than boys. BMI and parental education did not affect the level of health behaviors in the surveyed parents. The main source of information on health behaviors for adolescents is the family. It is necessary to expand the knowledge of children and adolescents’ positive health behavior, including modern medical applications and information in social media. It is necessary to pay attention to the special role of the family in children’s health education.

Wprowadzenie. WHO definiuje zdrowie jako stan całkowitego dobrego samopoczucia fizycznego, psychicznego i społecznego. Wdrażanie zdrowych nawyków w dzieciństwie jest kluczowe dla przyszłego zdrowia i samopoczucia jednostki oraz społeczeństwa. Okres dorastania jest szczególnie istotny, ponieważ kształtuje nawyki zdrowotne, które pielęgnujemy jako dorośli przez całe życie. Cel. Celem pracy było zbadanie i porównanie zachowań zdrowotnych wśród nastolatków i ich rodziców. Ponadto celem było sprawdzenie źródeł, z których nastolatkowie dowiadują się o zachowaniach zdrowotnych, oraz przyjrzenie się różnicowaniu zachowań zdrowotnych ze względu na BMI, wykształcenie (dorośli) i płeć (obie grupy). Metody i materiały. W badaniu wzięło udział 250 uczniów klas 5–8 oraz 242 rodziców badanych nastolatków. Do przeprowadzenia badania rodziców wykorzystano standaryzowany kwestionariusz Inwentarz Zachowań Zdrowotnych. Do badania dzieci zastosowano jego nieznacznie zmodyfikowaną wersję. Wyniki i wnioski. Badanie wykazało, że grupa rodziców charakteryzuje się średnim poziomem zachowań zdrowotnych, podczas gdy grupa dzieci cechuje się poziomem niskim. Kobiety i dziewczęta prezentowały wyższe wyniki w zakresie prawidłowych nawyków żywieniowych i zachowań profilaktycznych w porównaniu do mężczyzn i chłopców. Wskaźnik BMI i wykształcenie rodziców nie wpływa na poziom zachowań zdrowotnych u badanych rodziców. Głównym miejscem czerpania informacji o zachowaniach zdrowotnych przez dzieci jest rodzina. Niższy wynik zachowań zdrowotnych u dzieci w porównaniu do ich rodziców wskazuje, że należy poszerzać wiedzę z zakresu pozytywnych zachowań zdrowotnych dzieci i młodzieży. Warto rozważyć włączanie w to nowoczesnych aplikacji medycznych oraz informacji zawartych w mediach społecznościowych. Należy także zwrócić uwagę na szczególną rolę rodziny w zakresie edukacji zdrowotnej dzieci.