The narratives of homeless men on housing support and the role of a social worker in the process of becoming independent

Niniejszy artykuł poświęcony został wykluczeniu mieszkaniowemu i wsparciu osób doświadczających bezdomności w Polsce. Zaprezentowano w nim wyniki badań, których celem było odkrycie indywidualnych dróg wchodzenia w ten kryzys (przyczyn wykluczenia), a także poznanie narracji mężczyzn mieszkających w schroniskach na temat wsparcia mieszkaniowego i roli pracowników socjalnych w procesie wychodzenia z bezdomności. Badania zostały przeprowadzone z wykorzystaniem metody studium przypadku, przy pomocy wywiadu narracyjnego. Uzyskane dane pokazały, że różne czynniki prowadzą do bezdomności, przede wszystkim rodzinne, instytucjonalne, fi nansowe, mieszkaniowe, zdrowotne, indywidualne i systemowe. Badani oczekują inkluzji społecznej, zwłaszcza mieszkaniowej, jednak towarzyszą im obawy i niepewność związane ze zmianą. Dostrzegają też wiele ról pełnionych przez pracowników socjalnych, z którymi na co dzień współpracują. Przede wszystkim doceniają prowadzone przez nich poradnictwo, wsparcie materialne, zachęcanie do terapii, aktywizacji społeczno-zawodowej, rozwoju osobistego, kontaktu z najbliższymi i asystowanie przy załatwianiu spraw urzędowych. Warunkiem zapobiegania petryfi kacji bezdomności jest pomoc oferowana osobom zmagającym się z tym kryzysem prowadzona przez specjalistów, pracowników socjalnych. Ważnym też czynnikiem w procesie wychodzenia z bezdomności są programy mieszkaniowe, które nie tylko dają nadzieję ludziom doświadczającym bezdomności na poprawę swojego losu, ale przede wszystkim stanowią istotny czynnik motywujący do wszelkich zmian.

This article is devoted to housing exclusion and support for people experiencing homelessness in Poland. It presents the results of research aimed at discovering individual ways of entering this crisis (the causes of exclusion), as well as at getting to know the narratives of men living in shelters about housing support and the role of social workers in the process of getting out of homelessness. Th e research was conducted using the case study method, with the help of a narrative interview. Th e data obtained showed that various factors lead to homelessness, primarily family, institutional, financial, housing, health, individual and systemic factors. Th e respondents expect social inclusion, especially housing, but they are accompanied by fears and uncertainty related to change. They also see the many roles played by social workers with whom they work on a daily basis. Above all they appreciate the counselling, material support, encouragement to do therapy, for socio-professional activation, personal development, contact with the loved ones and assistance in dealing with official matters. Th e condition for preventing the petrifaction of homelessness is the help offered to people struggling with this crisis led by specialists and social workers. An important factor in the process of getting out of homelessness are housing programs, which not only give people experiencing homelessness hope to improve their lot, but above all, they are an important motivating factor for any changes.