Alternative Organising: Women’s Strategies of Political Action and Care in the Belarusian Diaspora in Poland, Lithuania, and Georgia

Po wyborach prezydenckich na Białorusi w 2020 roku i wynikającym z nich kryzysie politycznym wiele kobiet zostało zmuszonych do emigracji. Artykuł analizuje, w jaki sposób Białorusinki kontynuują swoją działalność polityczną, społeczno-kulturową i ekonomiczną za granicą, często poza tradycyjnymi ramami uczestnictwa politycznego. Opierając się na feministycznej metodologii, poprzez umieszczenie kobiecych głosów w centrum badania, w 2022 roku przeprowadzono 10 wywiadów z kobietami z diaspory w Polsce, na Litwie i w Gruzji oraz obserwację etnograficzną. Tematyka badania obejmuje wsparcie społecznościowe zarówno dla Białorusinów, jak i Ukraińców, działania na rzecz zachowania kultury, pomoc dla więźniów politycznych i migrantów oraz inicjatywy edukacyjne i humanitarne. Artykuł dowodzi, że praca kobiet na emigracji nie tylko podtrzymuje życie diasporyczne, ale stanowi również istotną formę oporu, która kwestionuje dominujące wyobrażenia o widoczności, przywództwie i sprawczości politycznej. Proponuję operacjonalizację niestandardowego organizowania się politycznego poprzez pojęcie reprodukcji społecznej rozszerzonej na publiczną domenę polityczną.

In the aftermath of the 2020 presidential elections in Belarus and the ensuing political crisis, many women were forced into exile. This article explores how Belarusian women continue their engagement in political, socio-cultural, and economic initiatives abroad, often beyond the traditional frameworks of political participation. Drawing on feminist methodology by locating women’s voices as central to inform this research, 10 interviews with women from diasporas in Poland, Lithuania, and Georgia, and ethnographic observation were conducted in 2022. This research includes community support for both Belarusians and Ukrainians, cultural preservation, assistance to political prisoners and migrants, and educational and humanitarian initiatives. The article argues that women’s work in exile not only sustains diasporic life but also constitutes a meaningful form of resistance that challenges dominant notions of visibility, leadership, and political agency. I suggest operationalising non-mainstream political organising through the notion of social reproduction, extending it to the public political domain.