Aksjologiczne dylematy żołnierza, czyli o konflikcie wartości w świecie konsumpcji

Marek Bodziany

Artykuł opisuje zagadnienia zmiany systemów wartości we współczesnym świecie. Jego przesłaniem jest pokazanie dynamiki zmian w polskim społeczeństwie w odniesieniu do zderzenia tradycji z nowoczesnością. Poruszane wstępne zagadnienia z obszaru aksjologii stanowią dość obszerne tło merytoryczne dla zmian w systemach wartości w polskiej armii, a właściwie dla pokazania ich stałych i zmiennych elementów. Uzasadnieniem poruszanych kwestii jest to, że polski żołnierz, jako uczestnik życia społecznego – podobnie jak pozostałe warstwy społeczne – z jednej strony wpisuje się w ethos cech narodowych, a z drugiej jest zwykłym obywatelem, który posiada własne potrzeby materialne. Zatem, na gruncie powyższego dylematu, rodzi się konflikt wartości autotelicznych z instrumentalnymi. W celu pokazania wycinka rzeczywistości społecznej polskiej armii usytuowanej w świecie konsumpcji, przedstawiono teoretyczne ramy aksjologicznych dylematów społeczeństwa, a także wybrane wyniki badań prowadzonych wśród żołnierzy zawodowych oraz studentów wojskowych.