Uniwersytet. Między tradycją a wyzwaniami współczesności i przyszłości

Marcin Zieliński

Problematyka przemian uniwersytetu jest istotna dla okresu procesów: demokratyzacji, globalizacji, integracji państw Europy, dokonującej się w Polsce transformacji systemowej, reformowania jej systemu edukacji, w tym także szkolnictwa wyższego, zgodnie z wyzwaniami cywilizacji wiedzy i zmiennymi wymaganiami rynku pracy. Cywilizacja wiedzy to określenie, które dobrze odpowiada na pytanie, dokąd zmierzają kraje rozwinięte. Towarzysza mu teorie: kapitału ludzkiego i społeczeństwa; inwestowania w człowieka; potrzeb i rozwoju. Na uniwersytecie ścierają się różne poglądy dotyczące jego przyszłości. Pierwszym z nich jest utrzymanie tradycyjnego modelu uniwersytetu W. von Humboldta; drugim adaptacja elementów uniwersytetu przedsiębiorczego postulowanego przez B. Clarka, a kolejnym poszukiwania rozwiązań organizacyjnych, które przybliżają uczelnie do organizacji opartych na wiedzy. W społeczeństwie wiedzy nie da się stworzyć nowoczesnej, dynamicznej, atrakcyjnej i konkurencyjnej Polski obok czy poza edukacja na poziomie uniwersyteckim.