Nie(wy)godna starość : los ludzi starych w świetle PRL-owskich skarg i zażaleń w latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych

Streszczenie w języku angielskim. Abstrakty w języku angielskim i polskim

Summary in English. Abstract in English and Polish.

s. 235-261

p. 235-261

Dofinansowano ze środków Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego

Projects co-financed by the Ministry of Science and Higher Education

The starting point for the article was a documentary film directed by K. Gradowski, which was broadcast in Warsaw cinemas in 1970, and was widely commented on by the society. The film, addressing the problem of loneliness of old people and broadly understood violence and indifference towards old people, was also echoed in letters and complaints sent by citizens of the Polish People’s Republic to the central authorities of those times. The purpose of the article is above all an attempt to answer the question to what extent the film image was a real and common picture of the old man’s fate in this period and to what extent the image emerging from the film coincided with that appearing in the correspondence and complaints of Poles of the 1960s and 1970s. In a broader perspective, the text also addresses the problem of care and responsibility in a social/welfare state of People’s Poland, brushing against the issue of broadly understood biopolitics of the Polish People’s Republic.

Punktem wyjścia dla poniższego artykuły stał się film dokumentalny w reżyserii Krzysztofa Gradowskiego, który w 1970 r. wszedł na ekrany warszawskich kin i był szeroko komentowany przez ówczesne społeczeństwo. Autor podjął w nim problem samotności ludzi starych oraz biernie akceptowanej przez otoczenie szeroko pojętej przemocy i obojętności wobec nich. Film odbił się również echem w listach i skargach wysyłanych przez obywateli PRL do ówczesnych władz centralnych. Celem artykułu jest przede wszystkim próba odpowiedzi na pytanie, na ile dokument Gradowskiego był realnym i powszechnym obrazem doli starca w tym okresie oraz w jakim stopniu wyłaniający się z filmu obraz pokrywał się z tym przewijającym się w korespondencji i skargach Polaków lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych. W szerszej perspektywie tekst podejmuje również problem PRL-owskiej troski i odpowiedzialności w państwie socjalnym/opiekuńczym, ocierając się o zagadnienie szeroko pojętej biopolityki.