Bibliogr. na str. 132-158
Tetrabrombishenol A (TBBPA) is a brominated flame retardant commonoly used in industry for the manufacture of electrical appliances, textiles, furniture, vehicle and aircraft equipment, as well as in construction materials. Despite assurances that TBBPA is persistent and therefore safe, it has been shown to be present in the environment as well as in human and animal tissue and body fluids samples. Hydrophobic and high lipophilic properties of TBBPA makes is easier to cross membranes and biological barriers (placental and blood-brain barrier) and to penetrate organs and cells. Exposure to TBBPA may occur by inhalation, through dust or contaminated water and food. The study showed TBBPA-dependent phenomena: increase in [Ca2+]i, induction of oxidative stress, which was indicated by an increase in reactive oxygen species (ROS) production, decrease in GSH content and catalase activity, as well as depolarization of mitochondria in CGC. The inhibition of [Ca2+] growth by administering a combination of NMDAR and rianodine receptor (RyR) antagonists prevented induction of oxidative stress and mitochonrial depolarization induced 10µM TBBPA , whereas these effects induced by 25µM TBBPA were only partially inhibited. These results have for the first time directly demonstred that the increase in [Ca2+]i, mediated by NMDAR and RyR, plays a key and primary role in the pathogenesis of TBBPA-induced oxidative stress by 25µM TBBPA. In futher studies , the demonstration of no effect of TBBPA on the binding of labeled NMDAR ligands to the membrane fraction isolated from the rat brain cortex allowed to reject the working hypothesis suggesting direct interactions of TBBPA with NMDAR. However, subsequent experiments revealed for the first time that TBBPA depolarizes the neurons, moreover, both ionotropic glutamate receptors (NMDAR and AMPAR) and voltage-gated sodium channels are involed in this phenomenon. The latter information gives rise to the hypothesis that the depolarization of CGCs exposed to TBBPA, if it partly a primary phenomenon , may promote the activation of the NMDAR channel by releasing magnesium block. The hypothesis the activation of NMDAR in CGCs exposed to TBBPA could be the result of inhibition of glutamate reuptake, which leads to an increase in its concentration in the extracellular environment, has also been tested. The results presented in this paper, analyzed collectively, indicate a pivotal contribution of excitotoxicity in the mechanisms of neurotoxic effects of TBBPA on CGC in primary culture. The key role in these complex and interacting cellular mechanisms is played by the increase in [Ca2+]i, mediated by NMDAR and RyR, leading to induction of oxidative stress and mitochondrial deenergization. The extracellular element of this mechanisms closing the vicious circle of excitotoxicity is an increase in the concentration of endogenous glutamate, leading to activation of NMDAR and AMPAR.
158s.: tabl., wykr., fotogr. ; 30cm
Tetrabromobisfenol A (TBBPA) jest bromowanym opóźniaczem spalania powszechnie stosowanym w przemyśle przy produkcji urządzeń elektrycznych, tekstyliów, mebli, wyposażania samochodów i samolotów, a także budownictwie. Pomimo zapewnień technologów, że TBBPA jest związkiem trwale wiążącym się z produktem i przez to bezpiecznym, wykazano jego obecność w środowisku, a także w próbkach tkanek i płynów ustrojowych człowieka i zwierząt. Hydrofobowość i wysoka lipofilność TBBPA ułatwia pokonywanie błon i barier biologicznych i wnikanie do narządów i komórek. Ekspozycja na TBBPA może następować drogą oddechową, przez kurz, oraz pokarmową, przez zanieczyszczoną wodę i żywność. Badania wykazały zależne od stężenia TBBPA zjawiska; [Ca2+]i, indukcję stresu oksydacyjnego, którego wskaźnikami były wzrost produkcji wolnych rodników tlenowych (ROS), oraz spadek stężenia glutationu (GSH) i aktywność katalazy, a także depolaryzację mitochondriów w CGC. Zahamowanie wzrostu [Ca2+]i przez podanie antagonistów NMDAR i receptorów rianodynowych (RyR) zapobiegło wywołanej przez 10 µM TBBPA indukcji stresu i depolaryzacji mitochondriów, natomiast te efekty indukowane przez 25 µM były tylko częściowo hamowane Te wyniki po raz pierwszy bezpośrednio udowodniły , że wzrost [ Ca2+]i, zachodzący za pośrednictwem NMDAR i receptorów rainodynowych (RyR), odgrywa kluczową i pierwotną rolę w patogenezie indukowanego przez TBBPA stresu oksydacyjnego przez 25 µM TBBPA. Dalsze eksperymenty po raz pierwszy ujawniły, że TBBPA obniża potencjał błonowy neuronów, co więcej, w tym zjawisku biorą udział zarówno jonotropowe receptory glutaminianu (NMDAR I AMPAR), jak i kanały sodowe bramkowane napięciem. Ta ostatnia informacja daje podstawy dla hipotezy, że depolaryzacja CGC eksponowanych na TBBPA, jeśli jest po części zjawiskiem pierwotnym, może sprzyjać aktywacji kanału NMDAR przez zniesienie bloku magnezowego. Testowana była także hipoteza, że aktywacja NMDAR w CGC eksponowanych na TBBPA może być wynikiem zahamowania pobierania zwrotnego glutaminianu, co [prowadzi do wzrostu jego stężenia w środowisku zewnątrzkomórkowym. Wyniki badań niniejszej pracy, wskazują na decydujący udział ekscytotoksyczności w mechanizmach działania TBBPA na CGC w hodowli pierwotnej. Kluczową rolę tych złożonych i wzajemnie na siebie działających mechanizmach komórkowych odgrywa wzrost [Ca2+]i w którym pośredniczą NMDAR i RyR ], prowadzący do indukcji stresu oksydacyjnego i deenergizacji mitochondriów. Elementem zewnątrzkomórkowym tego mechanizmu domykającym błędne koło ekscytotoksyczności jest wzrost stężenia endogennego glutaminianu, prowadzący do aktywacji NMDAR i AMPAR.
