Percepcja przez młodzież szkolną funkcji i rangi wybranych ośrodków regionalnych = Perceptions among young people of school age of the functions and ranks of selected regional centres in Poland

24 cm

Since 1999, the set of 16 voivodeships in Poland has not changed (despite constant criticism of the administrative reform of that time). Among the results of this situation is the development of the excluded areas, often concentrated around cities of regional importance and (theoretically) with similar potential to the smallest voivodeships’ capitals. The aim of this article is to identify how the current administrative division into voivodeships is perceived by those who do not have the opportunity to compare it with the division in force before the last reform – young people from secondary schools. The survey was carried out in ten cities: six centres which, according to various concepts, can become the capitals of new voivodeships in the future (Częstochowa, Kalisz, Koszalin, Płock, Radom, Słupsk) and four capitals with a potential similar to these cities (Gorzów Wielkopolski, Kielce, Toruń, Zielona Góra). The results show that young people from non-voivodeship cities more often than their peers from voivodeship cities choose the administrative function as the most important for a regional capital. In turn, students from schools in voivodeship capitals more strongly emphasize the need for the capital to also perform cultural, educational and religious functions. Moreover, a relationship was identified between the city's general provision of services and the opinion of young people – the more facilities and services there were in a given centre, the more often it was marked in surveys as a "regional capital". However, the occurrence of the so-called "inferiority complex" towards the voivodeship capitals’ inhabitants and the relationship between the city's provision of specific types of facilities and the functions that, according to young people, the regional capital should perform, were not confirmed.

Od 1999 r. zbiór 16 województw w Polsce nie uległ zmianie ilościowej (pomimo ustawicznej krytyki ówczesnej reformy administracyjnej). Stan ten spowodował powstanie obszarów wykluczonych, często skoncentrowanych wokół ośrodków o (teoretycznie) podobnym potencjale do najmniejszych miast wojewódzkich. Celem artykułu jest rozpoznanie, w jaki sposób obecnie obowiązujący podział administracyjny na województwa jest postrzegany przez tych, którzy nie mają możliwości porównania go z podziałem obowiązującym przed ostatnią reformą – młodzież ze szkół średnich. Badania ankietowe zrealizowano w dziesięciu miastach: sześciu ośrodkach mogących stać się w przyszłości stolicami województw (Częstochowa, Kalisz, Koszalin, Płock, Radom, Słupsk) oraz czterech stolicach województw o zbliżonym do tych miast potencjale (Gorzów Wielkopolski, Kielce, Toruń, Zielona Góra). Wyniki pokazują, iż młodzież z miast niewojewódzkich częściej wybiera funkcję administracyjną jako najważniejszą funkcję regionalnej stolicy, a uczniowie szkół ze stolic województw silniej podkreślają konieczność pełnienia przez stolicę również funkcji kulturalnej, edukacyjnej i religijnej. Zauważono zależność między ogólnym wyposażeniem miasta w usługi a opinią młodzieży – im więcej placówek i usług mieściło się w danym ośrodku, tym częściej był on wskazywany jako „regionalna stolica”. Nie wykazano natomiast występowania tzw. „kompleksu niższości” wobec mieszkańców stolic województw oraz związku między realnym wyposażeniem miasta w konkretne rodzaje placówek a funkcjami, które powinna pełnić regionalna stolica w opinii młodzieży.