Archeologia Polski T. 59 Z. 1-2 (2014)

A fragment of the upper part of a beaker of transparent olive-green glass decorated with a series of non-transparent red-brown glass trails was discovered in a 4th/5th c. assemblage at the Byzantine fortress in Odărci (northeastern Bulgaria). The space between the two sets of trails is filled with two rows of letters in the Greek alphabet, which were painted with a color that is now white. The body of the vessel and the ornament were both made of glass of the Na2O CaO Al2O3 ·SiO2 chemical type. The body (matrix) glass was colored with oxides of iron (Fe2O3) and titanium (TiO2), that of the ornament with oxides of iron (Fe2O3), manganese (MnO) and copper (CuO). The results of a comparative analysis of sum totals and ratios of main glass-forming components and the quantitative content of different components in the glass of vessel from Odărci, compared to objects from other regions, appear to indicate that the glass of beaker was melted in a center somewhere in southern Europe or in Mediterranean center (in the late Roman or early Byzantine period)

ill. ; 25 cm

Na terenie twierdzy bizantyńskiej w Odercy (północno-wschodnia Bułgaria), w zespole z IV/V w., znaleziono fragment górnej części naczynia z przezroczystego oliwkowatego szkła, zdobiony szeregiem pasm z nieprzezroczystego (opakowego?) szkła barwy czerwonobrunatnej. Przestrzeń między dwiema grupami pasm wypełniają 2 rzędy liter alfabetu greckiego namalowane farbą, która obecnie ma biały kolor. Ścianka naczynia (osnowa) i ornament zostały wykonane ze szkła typu chemicznego Na2O CaO Al2O3 ·SiO2. Szkło osnowy było barwione tlenkami żelaza (Fe2O3) i tytanu (TiO2), a szkło ornamentu – tlenkami żelaza (Fe2O3), manganu (MnO) i miedzi (CuO). Wyniki analizy porównawczej sum i proporcji głównych składników szkłotwórczych oraz ilościowych zawartości różnych składników występujących zarówno w szkle naczynia z Odercy, jak i w szkle przedmiotów znalezionych na innych obszarach, zdają się wskazywać, że to pierwsze zostało wytopione w jakimś ośrodku na terenie Europy południowej lub na pozaeuropejskich obszarach nadśródziemnomorskich (w późnym okresie rzymskim lub w okresie wczesnobizantyńskim)

il. ; 25 cm