Emigracja „drugiego pokolenia”: refleksje i pytania na marginesie biografii Piotra Wandycza i Leopolda Łabędzia

Streszcz. ang, ros.

s. 103-117

Piotr Wandycz jest jednym z najbardziej uznanych historyków polskiego pochodzenia, który zrobił karierę akademicką na Zachodzie po II wojnie, osiągając profesurę na Yale University. Leopold Łabędź, urodzony trzy lata wcześniej (w 1920), jest także przykładem błyskotliwej kariery wojennego wychodźcy z Polski – w tym wypadku w roli jednego z najbardziej uznanych w świecie sowietologów, współzałożyciela i redaktora kwartalnika „Survey”. Równoległe życiorysy tych dwóch wybitnych przedstawicieli wojennego pokolenia dwudziestolatków, którzy pozostali na Zachodzie, są tutaj kanwą do refleksji nad przemianami pojęcia i znaczenia emigracji polskiej. Punktem wyjścia jest pogląd znanego publicysty, Juliusza Mieroszewskiego, wyrażony w 1954 roku, zakładający, że nowe pokolenie polskich emigrantów będzie „wtapiało się” w życie kulturalne i polityczne krajów swojego osiedlenia i że przez to właśnie osiągnąć zdoła wpływ na świadomość polityczną elit Zachodu. Porównane między sobą przykłady decyzji życiowych i osiągnięć Piotra Wandycza i Leopolda Łabędzia są dobrą okazją do weryfikacji tej tezy.

Peter Wandycz is one of the most renowned historians of Polish origin to achieve academic success in the West after WWII, reaching the position of professor at Yale University. Leopold Łabędź, born three years earlier (in 1920), is another example of a brilliant career of Polish post‑war emigrant, namely one of the most renowned sovietologists, as well as co‑founder and editor of the quarterly “Survey”. The parallel biographies of these two outstanding representatives of the generation, which experienced WWII in their twenties and decided to stay in the West, served here as a basis for reflection on the changes of the concept and importance of Polish emigration. The starting point of the consideration is the opinion expressed in 1954 by a well‑known journalist, Juliusz Mieroszewski, who stated that the new generation of Polish immigrants would be melting into the cultural and political life of their countries of settlement, thus allowing them to impact on the political consciousness of the Western elites. The comparison of examples of life decisions and achievements of Peter Wandycz and Leopold Łabędź constitutes a good opportunity for the verification of this assertion.

p. 103-117

Summary in English and Russian.