Problems concerning Eastern peripheries of the Baden Culture in the Carpathian Basin

ill. ; 29 cm

W problematyce kultury ceramiki promienistej (KCP) najwięcej skomplikowanych i niewystarczająco dotąd poznanych zagadnień wiąże się z jej wschodnią peryferią. Dotyczy to zarówno stosunku KCP do kultur ościennych, jak i jej regionalizacji (w tym ostatnim zjawisku uczestniczą silne wpływy obce). Autor podjął pierwszą w literaturze próbę kompleksowego opracowania tych zagadnień. Określono stosunek KCP do kultur: bodrogkereszturskiej, Cernavoda III, Cotofeni i kostolackiej. Dokonano synchronizacji rozwoju tych kultur oraz ustalono zakres i zasięg ich wzajemnych oddziaływań. Szczególnie dużo uwagi poświęcono regionalizacji KCP na terenach Wielkiej Niziny Węgierskiej, weryfikując i uzupełniając dotychczasowe charakterystyki grup lokalnych (Viss, Ózd, Hódmezӧvásárhely-Bódzáspart, Oradea-Salca-Giriçu de Cris). Wyjaśniono genezę i specyfikę, a także udział obcych elementów kulturowych w rozwoju tych grup oraz przyczyny ich zaniku. Przedstawiono też próbę weryfikacji dotychczasowych datowań KCP, uwzględniając kalibrację dat C14. Zaproponowano ramy chronologiczne: około 3600-2600 p.n.e., rozwoju KCP na całym jej terytorium od początku po zanik i około 3500-2800 p.n.e. — czas, w którym ta kultura występowała na Nizinie Węgierskiej. Artykuł stanowi przyczynek do poznania zjawisk kulturowych na obszarach Niziny Węgierskiej, Siedmiogrodu oraz dolnego Dunaju w eneolicie środkowym i częściowo późnym

il. ; 29 cm