Autorka zastanawia się nad kluczowym problemem, pojawiającym się w kontekście ras ludzkich, a mianowicie: czy rasa jest rzeczywiście przesłanką (premisą) rasizmu, czy rasizm uzależniony jest od ras, czy jest możliwy rasizm bez ras. Zatem – nie stroniąc od dyskusji na te tematy – głównym zagadnieniem jej poznania naukowego, nie jest problematyka dyskursu o istnieniu lub nieistnieniu ras ludzkich, o istotności czy nieistotności ich klasyfikacji. Zwraca uwagę natomiast na to, iż negowanie istnienia ras ludzkich jest w znacznym stopniu kwestią mody, co z kolei może prowadzić do zanegowania zróżnicowania i odmienności cech ludzkich. Taka postawa wynika z założenia, iż przez badanie dowolnych charakterystyk somatometrycznych, które umożliwiają nam zaklasyfikowanie pojedynczego człowieka do różnych kategorii, stwarzamy warunki dla potencjalnej dyskryminacji jednostek, różniących się fizycznie od większości. Autorka przytacza różne przykłady z historii, ale wskazuje także na współczesną sytuację – na relacje między społecznościami większościowymi i mniejszościowymi, i to dlatego, żeby udowodnić, iż przynależność do rasy nie jest rzeczywistą przyczyną rasizmu. Zwraca uwagę na to, że przez stulecia nie była źródłem dyskryminacji „inna rasa”, ale odmienność, inność tak fizyczna jak i socjokulturowa, np. odmienna religia, również interesy polityczne, mocarstwowe. Pojęcie rasy w nowoczesnym rozumieniu tego słowa pojawia się w myśleniu biologicznym osiemnastego wieku. Powstawały najróżniejsze teorie rasowe, później rasistowskie, i to wtedy, kiedy pierwotnie czysto biologiczne pojęcie rasy zamieniano na socjologiczne i psychologiczne interpretowanie kultur, zaś pokrewieństwo języków było łączone z określonymi znakami antropologicznymi. Rzeczywistą przyczyną rasizmu jest odmienność, i z niej wyrastająca ksenofobia – strach przed obcym, nieznanym, innym. Ksenofobii nie można a priori odrzucić, ponieważ jest w znacznym stopniu cechą naturalną, i pożądaną dla każdej jednostki. Ma bowiem charakter obronny. O rasizmie możemy mówić dopiero wtedy, gdy naturalny odruch ksenofobiczny zostanie przekroczony, gdy strach przed obcym, odmiennym prowadzi do jego lekceważnia lub do nienawiści, którą od fizycznego prześladowania dzieli już bardzo mało
24 cm
The author presents various arguments from the history of mankind, but also from our contemporary era – pointing at the relation of the majority of society toward minorities in an effort to prove that a racial pedigree is not the real source of racism. She points to the fact that for centuries the source of racism was not “the other race” but otherness, being different, human variations whether physical or socio-cultural (e.g., different religion), but also all kinds of political interests and interests of power. The term “race” as we understand it today appears as late as during the era of biological thinking of the 18th century. Various theories about race, and later, also racist theories, came to existence when the original and purely biological concept of race was substituted with sociological and psychological creations of human culture, and linguistic affinity began to be associated with distinct anthropological features. The real cause of racism is, however, diversity and the xenophobia that results from it – the fear of the alien, unknown, or somehow different. Xenophobia should not be denounced outright because it is, to a certain degree, natural even desirable for each individual. It is a form of self-defence. We are able to begin observing the signs of racism after the natural threshold of xenophobia is exceeded, after our fear of something alien or different leads to contempt, or even hate, of a foreigner. From there, it is only a small step to physical persecution. In the conclusion of the article, the author emphasizes the need to see human races in a purely “biological sense”, free of the “superstructure” attached to them by the racists. Only then it would be possible to take a serious stance on the issue of the human race or races and reject their classifications, and do so without a stubborn effort to stereotype the humankind and deny its diversity. The author puts even greater emphasis on the need to educate the public about tolerance of diversity, which she considers to be the most effective means of fighting against racism
