Studia Obszarów Wiejskich = Rural Studies, t. 50

The aim of the article is to present the research methodology for assessing the state of spatial order and disorder in the Kujawsko-Pomorskie Voivodeship. The study included statistical data for the years 2010‑2015, cartographic and descriptive research as well as field studies. Diagnostic features (in the form of 30 indicators, also in Table 1), in seven kinds of space in the Kujawsko-Pomorskie Voivodeship (physical and geographical, cultural, settlement-urban, socio-economic, tourist-recreational, environmental protection and planning) enabled to distinguish four categories of areas: 1 – spatial order, 2 – relative spatial order, 3 – endangered by spatial disorder and 4 – spatial disorder. Cartographic presentation of the seven spaces mentioned above along with the eighth types (synthesis) (Figures 2‑9), enabled presentation of prevailing spatial order and disorder, against the background of prior spatial regionalization and functional typology (Figure 1) and location of the most active villages in shaping spatial order and communes with the highest number of implemented projects by means of the European Union funds in the field of village renewal (Figure 10). The results of research on the level of local development (communes), indicate the current situation in the area of the highest spatial order and disorder. This has a significant impact on further spatial planning policy in the 124 rural and rural-urban communes of the Kujawsko-Pomorskie Voivodeship. It is the signal for the local government administration, cooperating entities and the local community concerning the state of sustainable development, and the need for continuous, consistent increase of spatial governance and – at the same time – reduction of spatial disorder. In 2018, a new Urban-building code, which is even stronger than the Planning and spatial development Act of 2003 is enforcing spatial policy in a commune. The results of spatial ordering presented in this paper meet the requirements of the new view towards many related issues.

Artykuł przedstawia zarys problematyki ładu i nieładu przestrzennego obszarów wiejskich na potrzeby planowania i zagospodarowania przestrzennego, zgodnie z ustawą o planowaniu przestrzennym z 2003 r. i jej późniejszymi zmianami. W artykule zwrócono uwagę na metodykę badania ładu i nieładu przestrzennego obszarów wiejskich. Przeanalizowano siedem przestrzeni województwa kujawsko-pomorskiego (fizycznogeograficzną, kulturową, osadniczo-urbanistyczną, społeczno-ekonomiczną, turystyczno-rekreacyjną, ochrony przyrody i planistyczną), w których uwzględniono 30 cech diagnostycznych. Następnie przedstawiono graficznie gminy wiejskie i miejsko-wiejskie województwa kujawsko-pomorskiego (łącznie 127) jako obszary: ładu, względnego ładu, zagrożone nieładem i nieładu przestrzennego, według stanu za okres badawczy 2010–2015. W podsumowaniu odniesiono wyniki badań do problematyki ładu przestrzennego obszarów wiejskich w planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

24 cm