Politologiczna analiza stosowania unijnego mechanizmu wczesnego ostrzegania przez Sejm i Senat RP w latach 2010-2016

Main argument raised against EU early warning mechanism is its low utility. Yellow card procedure has been launched three times so far, whereas orange card procedure not even once. This indicates that the potential of political instrument which is early-warning mechanism is not fully explored. Nonetheless after seven years since the Lisbon Treaty came into force we can collect enough data in order to asses not only the mechanism itself but also the influence of this instrument on the national parliament scrutiny and engagement in the EU affairs. The aim of this article is: to research how the Sejm and Senate use the early warning mechanism, describe what is its impact on general competences of the Polish parliament regarding subsidiarity control and to confront this assessment with the activity of other national parliaments. Thus, the author will propose the set of indicators according to which will be possible to evaluate the activity and eventually the effectiveness of national parliaments while using the early warning mechanism. There will be also presented the results of the empirical study measuring the activity of Sejm and Senate in mentioned area in the years 2010-2016.

Głównym zarzutem podnoszonym wobec unijnego mechanizmu wczesnego ostrzegania jest jego niska użyteczność. Trzykrotne uruchomienie procedury żółtej kartki i brak uruchomienia procedury pomarańczowej kartki obiektywnie wskazują, że potencjał tego instrumentu politycznego nie jest w pełni wykorzystywany. Jednak po prawie siedmiu latach obowiązywania traktatu z Lizbony zebrać możemy wystarczająco danych, aby podjąć próbę oceny nie tyle samego mechanizmu wczesnego ostrzegania, co wpływu jaki wywarł on na zaangażowanie parlamentów narodowych w sprawy europejskie. Celem artykułu jest zbadanie jak na tle pozostałych parlamentów narodowych Sejm i Senat wykorzystują mechanizm wczesnego ostrzegania w ramach wykonywanej przez siebie kontroli przestrzegania zasady pomocniczości. W pracy zaproponowany zostanie katalog wskaźników, według których można oceniać aktywność, a w dalszej perspektywie także i skuteczność parlamentów w przedmiotowej sprawie. Przedstawione zostaną także wyniki badania empirycznego, które w oparciu o wybrane wskaźniki mierzy zakres ilościowy i jakościowy wykorzystania mechanizmu wczesnego ostrzegania przez Sejm i Senat w latach 2010-2016.