The Early Bronze Age stone fortifications of the Maszkowice Hillfort (Polish Carpathians) : product of an Adaptive Mind or idée fixe?

Spośród wielu osiedli wyżynnych położonych w Karpatach Zachodnich stanowisko położone w Maszkowicach wykazuje cechy specyficzne. Było ono badane w latach 60. i 70. XX wieku jednak dopiero prace prowadzone w 2015 roku odsłoniły zachowane tutaj relikty masywnych fortyfikacji kamiennych. Mur z Góry Zyndrama w Maszkowicach jest datowany na wczesną epokę brązu (XVIII w. p.n.e.) i jest jednym z najstarszych w Europie pozaśródziemnomorskiej przykładów kamiennej architektury obronnej. Artykuł omawia rozwój odkrytego tu systemu fortyfikacji w geograficznym i osadniczym kontekście stanowiska. Opierając się na dotychczasowych badaniach terenowych i wynikach analiz środowiskowych można stwierdzić, że osiedle w Maszkowicach funkcjonowało jako odosobniony punkt w rzadko zasiedlonym regionie. Mur kamienny powstał już w najstarszej fazie istnienia osady. W swojej najbardziej rozbudowanej postaci (z co najmniej dwiema bramami) funkcjonował najwyżej przez kilkadziesiąt lat, po czym został wykorzystany jako konstrukcja oporowa i stopniowo zaczął popadać w ruinę. W oparciu o rozmaite dowody w artykule postawiona jest hipoteza, że mur z Góry Zyndrama nie był produktem lokalnej adaptacji lecz rezultatem realizacji uprzednio przygotowanego projektu.

Among many prehistoric hillforts of the Western Carpathians the one located at Maszkowice village displays unique traits. The site was excavated in 1960s and 1970s, but it was not until 2015 that the new field project revealed remains of massive stone fortifi cations. The wall of the Zyndram’s Hill is dated to the Early Bronze Age (18th century BC), being one of the earliest examples of defensive stone architecture in Europe outside Mediterranean. In our paper we shall discuss the development of the defensive system with its geographical and settlement context. Considering the results of fieldwork and other applied methods we can assume, that the enclosed settlement in Maszkowice functioned as an isolated point located in scarcely populated area. Therefore, we need to stress the landscape and geological circumstances which played a signifi cant role in inner layout organization, social perception and the development of settlement and its fortifications. The stone wall was erected already at the beginning of the site’s occupation. The defensive system existed then in its most elaborated form (with at least two gates leading into the village), while later during several dozen years the fortifi cations slowly but constantly deteriorated. Finally, in conclusion we shall consider the stone wall of Zyndram’s Hill not as a product of local adaptation, but as a result of a prepared execution of a project.