Rejestracja audio i odtwórczość jako twórczość : efekt fonografu

Artykuł stanowi próbę zaprezentowania wczesnych praktyk rejestracji dźwięków do celów badań etnograficznych i antropologicznych. Chociaż fonograf był podstawowym narzędziem umożliwiającym utrwalenie dźwięków, stał się elementem niemal niedostrzegalnym na poziomie dyskursu. Brak świadomości znaczenia mediatyzacji w mechanicznym zapisie dźwięków mógł wynikać z postawy kolekcjonerskiej, przyjmowanej przez pierwszych badaczy – niewiedza ta wpływała zaś niekorzystnie na efekty ich badań. Artykuł opisuje również sam proces zapisu fonograficznego, problemy i dylematy związane z zagadnieniem zapośredniczenia w rejestracji dźwięku oraz wykorzystaniem "medialności" zapisu dźwiękowego o charakterze dokumentu antropologicznego. Sam "efekt fonografu" natomiast, w rozumieniu autorki, oznacza "uwidocznienie szeregu translacji", które składają się na moment odtworzenia nagrania.