Jakość kształcenia językowego widziana oczami przyszłych nauczycieli, studentów romanistyki

Jakość w edukacji jest złożonym i wieloznacznym pojęciem. Zarówno badacze, jak i instytucje nadają jej różne, niekiedy przeciwstawne znaczenia. W tym artykule podjęto próbę ukazania pojęcia jakości z jeszcze innej perspektywy. Przy użyciu jakościowej ankiety złożonej z pięciu pytań otwartych, poproszono 25 studentów filologii romańskiej, przygotowujących się do zawodu nauczyciela o zwerbalizowanie swoich przekonań o naturze jakości kształcenia językowego, jej różnych aspektach, sposobach pomiaru i własnych doświadczeniach związanych z nauką języków obcych. Okazało się, że wielu studentów bezpośrednio utożsamia jakość kształcenia z jego wynikami, mierzonymi przy pomocy testów językowych lub ustnych i pisemnych egzaminów. Studenci wiążą także jakość z nabywaniem sprawności komunikacyjnej użytecznej w sytuacjach życiowych. Nauczyciel (jego postawy, kompetencje, zaangażowanie) okazuje się niezmiernie istotny dla zapewnienia satysfakcjonujących wyników kształcenia oraz jego jakości. Motywacja, metody dydaktyczne, atmosfera w klasie i organizacja procesu kształcenia pojawiają się w (nielicznych) ankietach, lecz programy i inne dokumenty edukacyjne są w nich całkowicie nieobecne. Choć nauczyciel jest przedstawiony w centrum procesu kształcenia, odpowiedzialny za jego organizację, przekazywanie wiedzy oraz motywowanie uczniów, uczestnicy ankiety w większości nie są w stanie wyodrębnić tych aspektów jakości kształcenia, które mają wpływ na jakość pracy nauczyciela.

Quality in education is a complex and polyvalent notion. Both scholars and institutions attribute various, sometimes conflicting meanings to it. In this article, an attempt was made to understand the notion from a yet different perspective. By means of a qualitative survey containing five open-ended questions, twenty-five Romance philology students preparing to enter teaching profession were asked to share their beliefs about quality in language education, various aspects of it, as well as ways of its measurement and their own personal experiences related to language learning. The method permitted to elicit detailed and meaningful data. The results showed that a lot of students seem to explicitely identify education quality with its immediate outcomes, as measured by language tests and oral and written examination. Students also associate quality with the acquisition of communication skills on which they could rely in real life situations. The teacher (his or her attitudes, competence, involvement) proves of crucial importance for achieving satisfying outcomes and enhancing education quality. While motivation, teaching methods, classroom atmosphere and organisation also seem to have some (minor) importance, teaching programs and curricula are completely ignored. Although the teacher is presented at the center of educational process, as the one organising it, sharing knowledge and motivating students, most of the participants of the survey fail to recognize any specific components of education quality directly relevant to teaching profession.