Mineralizacja związkami arsenu w Karpatach polskich, okolice Baligrodu

The aim of this study was arsenic mineralization, occurring in the form of realgar and orpiment in the Lgockie and Istebna beds of the Bystre thrust-sheet, Fore Dukla unit. Material from the Bystre thrust-sheet was compared with As minerals from Romania, China and USA. Samples were examined under optical polarizing microscope, using transmitted and reflected light. Morphology of crystals in micro scale (using scanning electron microscopy SEM) is described. Chemical analyses were carried out using scanning electron microscopy (SEM) equipped with energy dispersive X-ray spectroscopy detector (EDS). Moreover, X-ray diffraction powder patterns (PXRD) were obtained and studied. On the base of PXRD investigations realgar and orpiment were identified, whereas the presence of pararealgar, uzonite and alakranite was ruled out. Chemical analysis showed frequent admixtures of copper, germanium and antimony in realgar, and the admixture of antimony in orpiment. Realgar from Poland contains impurities of Sb, Cu and Ge, whilst that from Romania - Cu and Sb, and from Saxony - Cu impurities. Orpiment from China contains Sb impurities . In Istebna and Lgockie beds various forms of red and red-brown oxides and hydroxides were identified. Their optical characteristics are similar to those of realgar and orpiment. Moreover, the occurrence of barite in intergranular spaces in the sandstone from Istebna beds was for the first time identified and described.

Mineralizacja arsenowa reprezentowana przez realgar i aurypigment występuje na terenie łuski Bystrego w strefie przeddukielskiej w warstwach lgockich i istebniańskich. Materiał pochodzący z tego obszaru został porównany z minerałami As z Rumunii, Chin i USA. W optycznym mikroskopie polaryzacyjnym w świetle przechodzącym i odbitym przeprowadzono obserwacje szlifów wykonanych z badanych próbek. Morfologię kryształów opisano w mikro skali (przy użyciu skaningowego mikroskopu elektronowego – SEM). Analiza chemiczna w mikroobszarze została przeprowadzona za pomocą skaningowego mikroskopu elektronowego (SEM) wyposażonego w detektor EDS. Ponadto wykonano i omówiono badania proszkowej dyfrakcji rentgenowskiej (PXRD).Przy użyciu metody PXRD został zidentyfikowany realgar i aurypigment, obecność pararealgaru () została wykluczona, natomiast nie można wykluczyć niewielkiej ilości uzonitu () i alakranitu (). Analiza chemiczna wykazała częste domieszki miedzi, germanu i antymonu w realgarze, oraz domieszki antymonu w aurypigmencie. Realgar z Polski zawiera głównie domieszki Sb, Cu i Ge, realgar z Rumunii – Cu i Sb, a realgar z Saksonii - domieszki Cu. Aurypigment z Chin zawiera domieszki Sb.W warstwach istebniańskich i lgockich zidentyfikowano różnorodne formy czerwono-brązowych tlenków i wodorotlenków żelaza. Ich cechy optyczne są zbliżone do cech realgaru i aurypigmentu. Ponadto, po raz pierwszy w tym rejonie stwierdzono obecność barytu w przestrzeniach międzyziarnowych w piaskowcach warstw istebniańskich.