Determination of heavy metals in saliva.

W ciągu ostatnich 20 lat zainteresowanie śliną wzrosło. Dobrze poznano jej fizjologię i mechanizmy wydzielania, co w znacznym stopniu wpłynęło na użyteczność tego typu próbek w diagnostyce chorób związanych z gruczołami ślinowymi. Celem tej pracy jest zbadanie czy ślina ma szanse stać się źródłem wiarygodnych danych w badaniach biomonitoringowych. Dokonano przeglądu literaturowego i zebrano informacje na temat metod pobierania i przygotowywania próbek śliny. Bazując na danych z ostatniej dekady zbadano, w jakim stopniu ślina znalazła zastosowanie w analizie metali ciężkich, które mogą być postrzegane zarówno jako ksenobiotyki pochodzenia zawodowego, jak i biomarkery niosące ze sobą informacje na temat stopnia zanieczyszczenia środowiska.

During the last 20 years saliva has attracted growing attention. Its physiology and secretion mechanisms are now well known which results in increased usability of saliva samples. The basic application is connected with disorders caused by dysfunctions of salivary glands. The main aim of this work was to find out whether saliva had an opportunity to become a source of reliable data in biomonitoring studies. Literature study was made and information about the methods of collection and preparation of saliva samples was gathered. This enabled to examine utilization of saliva in studies of heavy metals considered both as occupational xenobiotics and biomarkers providing information about the degree of environmental pollution.