Wolność i odpowiedzialność w świadomości licealistów na tle filozofii Józefa Tischnera

W swojej pracy koncentruję się na postrzeganiu przez młodzież licealną dwóch wartości: wolności i odpowiedzialności. Rozdział pierwszy zawiera syntetyczne wyjaśnienie pojęcia młodzieży. Omawiam w nim badania prowadzone przez R. Dynioziaka, K. Pawlinę, M. J. Szymańskiego, H. Świdę - Ziembę, J. Mariańskiego i kilku innych badaczy. W drugim rozdziale zawarłem teoretyczne ujęcie wartości w refleksji M. Schelera, J. Tischnera i W. Cichonia. Prezentuję w nim znaczenie terminu wartość. Szczególną uwagę zwracam na system wartości w badaniach M. J. Szymańskiego, oraz wartości młodzieży. Kolejne dwa rozdziały dotyczą kolejno wolności i odpowiedzialności w refleksji filozoficznej J. Tischnera. Interpretacji hermeneutycznej, przy użyciu kategorii zawartych w filozofii J. Tischnera, poddałem pisemne wypowiedzi licealistów na temat wolności i odpowiedzialności. Celem badawczym jest zatem próba rozumienia młodych, a szczególnie postrzegania przez nich wspomnianych wartości. Więcej na temat badań, celów, problemów badawczych i zastosowanej metody napisałem w rozdziale piątym. W ostatnim rozdziale przytaczam fragmenty wypowiedzi licealistów na temat wolności i odpowiedzialności. Następnie interpretuję je za pomocą wybranych myśli J. Tischnera.

The present thesis focuses on the perception of two values, i.e. freedom and responsibility, among teenage college students. The first chapter contains a synthetic explanation of the term “teenagers” and refers to the research conducted by R. Dynioziak, K. Pawlina, M. J. Szymański, H. Świda-Ziemba, J. Mariański and several other researchers. The second chapter presents a theoretical concept of value as perceived by M. Scheler, J. Tischner and W. Cichoń, and provides the definition of the term. I have focused particularly on the system of values as analyzed in the M. J. Szymański research, and on the values of teenagers. Chapters three and four refer to freedom and responsibility, respectively, in the philosophical thought of J. Tischner. I have provided hermeneutic interpretation of teenage college students’ written statements regarding freedom and responsibility, using the categories suggested by J. Tischner’s philosophy. The objective of my research has been to make an attempt at understanding teenagers and their perceptions of the said values. Chapter five contains a detailed description of the research and its objectives, as well as research problems and methods. The final chapter contains quotes of teenage college students’ statements concerning freedom and responsibility. I have interpreted the extracts against J. Tischner’s selected concepts.