Polska kołysanka ludowa w perpektywie genologicznej ietnolingwistycznej

It is very difficult to create a definition of lullaby is a syncretic genre, corelated with many domains such as music, religion and poetry. Second reason is lack of elaborate researches on that topic in polish linguistics. Often coming upon any information concerning polish lullaby is completely accidental. However the author attempts to create a definition of a lullaby. As a model she regards piedes that were invented on a specific purpose, that is putting an infant to sleep, pieces with certain characteristics such as: calm and monotonous melody, slow rhythm synchronized with movement of a cradle.To put a baby to sleep, lullaby was some persuasive strategies. The author enumerates and describes them as:-strategy of affectonymes and hypocoristics,-strategy of arguments,-strategy of threat,-strategy of promise,-strategy of causing compassion.In the third part of dissertation the author tries to describe some literary themes occurring in polish folk lullabies. However - it is impossible to fully describe it because of lack of researches on that topic. Finally the author comes up with a statement that nowadays lullabies, especially folk lullabies are sung less and less by mother to their children and as a result they’re constantly falling into oblivion.

Celem niniejszej pracy jest ustalenie dominant treściowo-kompozycyjnych oraz zaplecza kulturowego polskiej kołysanki ludowej. Nie należy to do łatwego zadania, ponieważ stan badań nad polską kołysanką nie jest zbyt imponujący. Brak jest zbiorczych opracowań, a znalezienie jakiejś informacji na jej temat często przypadkowe. Badacze folkloru często pomijali kołysankę, nie doceniając jej jako gatunku, lub też przez przekonanie o jej „nieśmiertelności”, a co za tym idzie - braku konieczności dokumentowania. Mogli odnosić wrażenie, że nie grozi temu gatunkowi zapomnienie i wyginięcie. Stało się jednak inaczej. Poszukując przykładów polskich kołysanek ludowych sięgałam przede wszystkim do zbiorów pieśni ludowych z różnych regionów Polski (m.in. Krakowskie, Kieleckie, Podhale, Warmia i Mazury). W wielu, kołysanki pojawiały się pojedynczo (jakby przy okazji) lub wcale. Mimo to udało mi się zebrać ponad 70 tekstów, które w dużej mierze się powtarzają albo są różnymi wersjami jednej pieśni. Praca podzielona została na trzy zasadnicze części. Pierwsza podejmuje próbę umiejscowienia kołysanki w literaturze i sformułowania jej definicji, druga dotyczy najważniejszej moim zdaniem właściwości kołysanki, mianowicie celu, dla którego została powołana. Natomiast część trzecia opisuje kilka wybranych (według mnie najciekawszych) motywów pojawiających się w polskiej kołysance ludowej. Całość zebranego przeze mnie materiału badawczego wraz z nutami (jeżeli były zapisane w źródłach) znajduje się w aneksie umieszczonym na końcu pracy.