Beyond the borders of normality. Chechen Wars of 1994 and 1999 in the texts of the veterans – Zakhar Prilepin’s and Arkadyi Babchenko’s.

Konflikty zbrojne towarzyszą ludzkości od zarania dziejów i choć mają niezwykle negatywny oddźwięk wśród jej świadków, są nieodłączną jej częścią. Od momentu powstania pierwszych pisanych dzieł, wojnie towarzyszy również literatura, która na swoich kartach zachowała wiele tragicznych obrazów. Początek konfliktu między Czeczenami i Rosjanami zaczyna się jeszcze w czasach mongolskich najazdów. Jednak prawdziwa przeprawa czeczeńskiej ludności na rzecz wyzwolenia się spod krążącego widma najeźdźców rozpoczyna się w wieku XVI i dotyka kontaktów z Rosją. Swoje apogeum spór mający miejsce na Kaukazie osiąga pod koniec XX wieku. Za sprawą dwóch rosyjskich pisarzy młodego pokolenia, Zachara Prilepin i Arkadija Babczenko, w XX wieku mamy okazję zapoznać się tematem wojen czeczeńskich przedstawionych okiem jej weteranów. Ciągnący się od kilku stuleci konflikt między narodami rosyjskim i czeczeńskim zostaje opisany w zupełnie nowy, niezwykle interesujący sposób. Zarówno Patologie autorstwa Prilepina, jak i Dziesięć kawałków o wojnie, urodzonego w Moskwie jego młodszego kolegi, stanowią zdumiewające studium psychologiczne człowieka, który znalazł się w wojennej rzeczywistości. Strach przed śmiercią, krew, otoczenie pełnych nienawiści Czeczenów, a także wojskowa „fala” stawiają młodych rosyjskich żołnierzy w nieprawdopodobnie ciężkiej sytuacji życiowej i mają nieodwracalny wpływ na ich kondycję psychiczną. Wojenne realia wytwarzają również wśród towarzyszy broni nowe więzi, będące często źródłem różnego rodzaju rozmów toczących się w oparach papierosowego dymu. Powołani do służby wojskowej młodzi ludzie starają się uciec od odrażającego świata wojny przy pomocy alkoholu. Treść książek nawiązuje również do otoczenia wojny, które potwierdza to, że świat wielkiej polityki, obierającej dany kierunek i mającej wyznaczone cele jest bezwzględny dla otoczenia. Temat wojen czeczeńskich znalazł uznanie również wśród przedstawicieli innych dziedzin kultury takich jak muzyka, czy kino. Zainteresowanie ze strony innych twórców świadczy o tym, że mimo ogromnej nienawiści jaka panuje między tymi dwoma narodami temat ich wzajemnych stosunków nadal pozostaje w kręgu zainteresowania społeczeństwa rosyjskiego.

Military conflicts have been an inevitable part of human history, and although negatively perceived by the witnesses, they have accompanied mankind from its very beginning. Since the invention of writing wars have been also accompanied by literature that has memorized plenty of tragic images.The conflict between Chechens and Russians dates back to the times of Mongol invasions. Nonetheless, the real quest for freedom of the Chechen people begins in the 16th century and reaches a crescendo at the end of the 20th century in the Caucasian conflicts with Russian Federation.Thanks to two Russian writers of young generation, Zakhar Prilepin and Arkadyi Babchenko, one can be acquainted with the subject of the Chechen Wars through the eyes of their veterans.The conflict between Russian and Chechen nations that has lasted for a few centuries is described in an entirely new and very interesting way. Both The Pathologies by Prilepin and Ten Pieces about war by Prilepin’s younger Moscow-born colleague are a bewildering study of human pyschology during war. Fear of death, blood, vicious Chechens, and the harassment in the army put the young soldiers in an extremely hard situation and influence their psyche forever. War creates also new bonds among brothers in arms; bonds that beget various talks during cigarette smoking or drinking alcohol. Especially alcohol becomes an escape from the horrendous world of war. The books also refer to the world of big politics that, in search of its own aims, does not pay attention to ordinary people and is callous to the environment.Not only have Chechen Wars been a subject for literature, but also for other fields of the arts, e.g. music or cinema. The interest of various artists in the wars is a proof that despite hatred shared by the two nations, their reciprocal relations are still relevant to the Russian society.