Dobrica Cosic - between politics and lietrature. The vision of Serbian history and nation on the example of novel

Celem pracy jest porównanie literackiej wizji serbskiej historii i narodu z wizją prezentowaną przez Dobricę Ćosicia w publicznych wystąpieniach i realizowaną w trakcie jego działalności politycznej. Praca szczególnie wnikliwie zajmuje się kwestiami narodu i historii w powieści "Grešnik". Autor jest jednym z najbardziej znanych, współczesnych pisarzy serbskich. Debiutował powieścią "Daleko je sunce" w 1951 roku. Od tamtego czasu powstały jeszcze takie jego powieści jak "Koreni", "Bajka", "Vreme smrti" czy trylogia "Vreme zla". Oprócz działalności literackiej Dobrica Ćosić był również aktywnym działaczem komunistycznym, ale od 1968 roku funkcjonował w serbskim życiu publicznym jako opozycjonista. Był również pierwszym prezydentem Federalnej Republiki Jugosławii. Jego powieści poświęcone są serbskiej historii od końca XIX wieku. Pisarz uznawany jest za kontynuatora mitu narodowego, ale i osobę prezentującą (w powieściach i wystąpieniach publicznych) postawy nacjonalistyczne. Jedną z jego ostatnich powieści jest otwierająca trylogię "Vreme zla" powieść "Grešnik", wydana w 1985 roku. W książce pisarz akcentuje niszczycielską siłę historii, która skazała Serbów na śmierć. Jednocześnie podkreślona jest w niej rola jednostki, która może wpływa na własny los. Jako przykład obrazujący serbską historię pisarz przedstawił losy rodziny Katiciów. W powieściach Ćosicia wspólnoty dominują nad jednostkami. Dobrica Ćosić w powieści "Grešnik" potwierdza negatywne stereotypy, jakie w procesie historycznym powstały między Serbami a Chorwatami czy Niemcami. Podobną, zwróconą przeciwko innym narodowościom, retoryką posługuje się pisarz w swoich wystąpieniach publicznych, choć nie zgadza się z określaniem go mianem nacjonalisty.

The purpose of the thesis is to compare political and literary way of presenting nation and history by Dobrica Cosic. He is one of the most known Serbian writers. His debut novel was "Daleko je sunce", published in 1951. Since then Dobrica Cosic have written many novels, for example "Koreni", "Bajka", "Vreme smrti", "Vreme zla". As well as writer Dobrica Cosic is a politician. Until 1968 he remained a member of League of Communists of Yugoslavia. Then he became dissident. He was also the first president of Federal Republic of Yugoslavia. His novels are known for its historical subject mattern and continuation of Serbian national myth. His political opponents recognize him as nationalist. His novel "Gresnik" ("The Sinner"), published in 1985, emphasises destructive role of history, which sentences Serbian to death. However individual is able to influence on his destiny. On the example of Katic family Dobrica Cosic shows the process of changes in Serbian history. Novel confirms stereotypes between nations. Similar, negative rhetoric writer uses during his public appearances. On the other hand Dobrica Cosic founded organization which defended human rights and doesn't accept situation of calling him nationalist.