Polskość, którą kocham i której nienawidzę. Problematyka polskości w spektaklach Jana Klaty: SZAJBA oraz UTWÓR O MATCE I OJCZYŹNIE

The main aim of essay is description of the problem of Polishness presented in Jan Klata’s shows: Szajba and Utwór o Matce i Ojczyźnie. The work is divided into following parts: introduction, part about text, description of space, stage activities’ analysis and summary. Show’s analysis is attempt of describing differences in talking about Polishness. The thematic circle is huge e.g.: relationships in family, femininity, media, war and Holocaust. The topic of community is very important but director also shows individual tragedies. Jan Klata is a revolting artist and he is fighting with stereotypes and looking for essence of Polishness.His performances are complicated, full of irony and sense of humour but on the other hand – serious and moving. It is an attempt of talking with spectatators about past and problems of the contemporary world.

Głównym celem pracy jest przedstawienie problematyki polskości w spektaklach Jana Klaty: Szajbie oraz Utworze o Matce i Ojczyźnie. Praca została podzielona na następujące części: wstęp, fragment poświęcony dramatom, opis przestrzeni, analizę działań scenicznych i zakończenie. Analiza spektakli jest próbą przedstawienia różnic w sposobie mówienia o polskości. Krąg tematyczny przedstawień jest bogaty, by wymienić choćby relacje rodzinne, kobiecość, media, wojnę, Holocaust. Poruszone zastaje zagadnienie wspólnoty, przy jednoczesnym ukazaniu dramatu jednostki. Jan Klata zostaje ukazany jako artysta buntujący się przeciwko stereotypom i poszukujący esencji polskości, a jego spektakle jako skomplikowane, pełne inteligentnej ironii i poczucia humoru, przeplatane wzruszeniem i tonem serio dzieła. Są one próbą rozmowy z widzem o przeszłości i problemach współczesnego świata.