Transformacja gospodarcza Chin po 1978 roku

Praca jest analitycznym przeglądem procesu transformacji chińskiej gospodarki z centralnie planowanej do rynkowej. Jest próbą wyjaśnienia i interpretacji logiki systematycznych reform rozłożonych w czasie oraz społecznych konsekwencji tych zmian. Wstęp teoretyczny opisuje pojęcie transformacji gospodarczej z naciskiem na czynniki ją warunkujące, tempo wprowadzania reform oraz relacji z transformacją polityczną. Ostatnim punktem jest zestawienie reform D. Xiaopinga i M. Gorbaczowa oraz porównanie dwóch wizji ratowania komunizmu w oparciu o zbudowane modele transformacji. Rozdział drugi stanowi zwięzły opis najważniejszych reform gospodarczych po 1978 roku zaczynając od rolnictwa, przemysłu po stosunki własnościowe i sektor finansowy. Wskazano wpływ inwestycji zagranicznych na chińską gospodarkę oraz przedsiębiorstw państwowych jako jednostek o specjalnym statusie.Trzeci rozdział to część poświęcona analizie wybranych wskaźników ekonomicznych: PKB per capita, poziom i struktura oszczędności i inwestycji, konsumpcja wewnętrzna, bilans handlowy etc. Pozwalają one zdiagnozować rzeczywisty stan gospodarki Chin. Wskazuje on również na problemy społeczno-ekonomiczne towarzyszące szybkiemu wzrostowi gospodarczemu. Należą do nich problem bezrobocia i masowych migracji; przeludnienie i zachwianie równowagi populacji; rosnące zróżnicowanie dochodów oraz dysproporcje w rozwoju regionów; degradacja środowiska naturalnego; korupcja.Rozdział czwarty osadza transformację gospodarczą ChRL w międzynarodowym kontekście, rozważając jej miejsce na światowym rynku w dobie globalizacji i integracji. Podstawowym elementem jest opis skutków członkostwa Chin w Światowej Organizacji Handlu dla nich samych jak i państw regionu Azji Wschodniej. Praca zawiera analizę rosnącej pozycji Chin na przykładzie stosunków z Unią Europejską jak i państwami kontynentu afrykańskiego.Praca stanowi próbę ustosunkowania się do sprzecznych komentarzy i odczuć pojawiających się w dyskursie na temat chińskiego rozwoju. Na jednym biegunie znajduje się entuzjastyczny zachwyt, jeśli chodzi o tempo wzrostu PKB, czy ekspansji handlowej. Po drugiej stronie stoją przedstawiciele teorii zagrożenia chińskiej ekspansji dla świata. Przedmiotem pracy jest zbadanie zarówno sukcesów jak i problemów chińskiej transformacji przy zrozumieniu kontekstu kulturowego i historycznego.

The paper is an analytical overview of Chinese economic transformation from centrally regulated to market regulated. It is trying to explain and interpret logic of gradual approach of reforms and social implications.Theoretical chapter explains definition of economic transformation, conditionings, rate of implementation reforms and relations with political transformation. The last point of the chapter is comparison reforms invented by D. Xiaoping and M. Gorbachev to save communist system.Second chapter is a brief summary of reforms after 1978 beginning from urban areas, industry, privatization to financial system. Describes also influence of foreign direct investments and State Owned Enterprises on Chinese economy.Third chapter examine most important economic indicators like GDP per capita, structure of savings, investments and level of private consumption. It all helps to establish social and economic problems accompanying fast economic upsurge like unemployment, massive migration, overpopulation, natural damage etc.Forth chapter describes China as a part of world market, asking about its place as global actor. Most important issues are consequences of membership in WTO. Work examines growing position of China characterizing relation with European Union and Africa.