Typografia współczesnych polskich dzienników na wybranych przykładach

The subject of this thesis is the typography of Polish daily newspapers. The aim of the typographic analysis of chosen examples was to demonstrate their common features and judge the typographic solutions - first of all because of functionality, legibility and to a lesser extent aesthetics. The objects of analysis were the most important daily newspapers: "Rzeczpospolita", "Gazeta Wyborcza", "Dziennik Gazeta Prawna", "Dziennik Polski" and "Puls Biznesu". The first chapter is devoted to the literature concerning the contemporary newspaper design in Poland. The second part outlines the most interesting and ground-breaking typographic projects in history of the Polish press from leaflets and "Merkuriusz Polski" to 2003 - the year of the first redesign of "Puls Biznesu". And the third, main chapter scrutinises the structure of the analysed newspapers (paper and format), macrotypography (the architecture of a page, colour), microtypography and finally discusses the layout as an organic whole which all elements are in interrelation. One from the most important statement for the ruminations of this thesis is that newspaper design is first of all a communication process - the typographic layout is here a reflection of content of a newspaper. The aesthetic reasons are subordinated, just as in architecture, to functionality.

Tematem pracy jest typografia współczesnych polskich dzienników. Celem analizy typograficznej wybranych przykładów było wykazanie wspólnych dla nich cech i ocena stosowanych rozwiązań - przede wszystkim pod względem funkcjonalności i czytelności oraz w mniejszym stopniu estetyki. Przedmiot badań stanowiły egzemplarze najważniejszych codziennie wydawanych w Polsce gazet: "Rzeczpospolitej", "Gazety Wyborczej", "Dziennika Gazety Prawnej", "Dziennika Polskiego" i "Pulsu Biznesu". Pierwszy rozdział poświęcony jest literaturze podejmującej tematykę współczesnego projektowania prasowego w Polsce. Część drugą stanowi zarys historii typografii prasy polskiej do 2003 r. (pierwszy redesign "Pulsu Biznesu") przedstawiający najbardziej interesujące i przełomowe rozwiązania typograficzne od pism ulotnych i "Merkuriusza Polskiego" poczynając. Trzeci, główny rozdział omawia strukturę badanych dzienników (papier i format), makrotypografię (architekturę strony, kolor), mikrotypografię i w końcu szatę graficzną jako organiczną całość, w której wszystkie elementy pozostają ze sobą we wzajemnej relacji. Rozważaniom przyświeca stwierdzenie, iż projektowanie prasowe to przede wszystkim komunikacja - układ typograficzny stanowi odbicie treści gazety. Względy estetyczne są tu - podobnie jak w architekturze - podporządkowane funkcji, jaką dana forma ma spełniać.