Utracone dzieciństwo. Wojna i okupacja hitlerowska w literaturze dokumentu osobistego.

The present thesis is devoted to the experience of the Second World War and the Nazi occupation of Poland from the perspective of a child. Children’s diaries from World War II and post factum texts in which adults return to their lost childhood constitute the basis of my considerations. The time of war and occupation was the time when children were making their first acquaintance with the world, and when the youth were growing up and shaping their personalities.The horrors of war have been described in a simple narrative; the language of the diaries is stylized as childlike, which significantly influences the value of the texts and intensifies the tragic nature of the presented scenes.In the first part of this thesis, passages about memories of everyday life under the occupation are analysed. The second part concerns children’s experience in the Nazi extermination camps and Germanization institutions. The experiences of war, permanent fear and insecurity had destructive influence on the psyche of innocent children. The analysis of the victims’ memories shows which experiences have been most embedded in the victims’ memory.

Praca poświęcona jest doświadczeniu wojny i okupacji hitlerowskiej z perspektywy dziecka. Przedmiotem moich rozważań są dziecięce dzienniki sporządzone w latach drugiej wojny światowej oraz teksty post factum, w których dorośli powracają do czasu utraconego dzieciństwa. Czas wojny i okupacji był dla dzieci pierwszym obszarem poznania świata, dla młodzieży zaś był to okres dojrzewania i kształtowania ich osobowości. Groza wojny została opisana za pomocą prostej narracji, wypowiedź pamiętników stylizowana jest na język dziecięcy, co w znacznym stopniu wpływa na wartość tekstów i wzmacnia tragizm przedstawianych scen. W pierwszej części pracy analizie zostały poddane fragmenty wspomnień przedstawiające okupacyjną codzienność dzieci. Drugi rozdział dotyczy dziecięcego doświadczenia w hitlerowskich obozach zagłady oraz instytucjach germanizacyjnych. Przeżycia wojenne, permanentne uczucie lęku i zagrożenia, miały wielki wpływ na zdrowie psychiczne bezbronnych dzieci. Analiza wspomnień ukazuje doznania, które najgłębiej zapadły w świadomości ofiar