Małżeństwo w komedii oświeceniowej

Work is about marriage in comedy of polish Enlightenment - chosen cases are divided into typical theatrical and textual patterns. These types are analysed in terms of the most repeating motifs, like problems of conflicts, parenthood or influence of family friends.In the first part of work, comedies by Bohomolec, Krasicki, Zabłocki, Niemcewicz and Tomaszewski are devided into mentioned types of marriage. These types are: patriarchal marriage, matriarchal marriage, widows and widowers and also divorced marriage and model marriage.After describing marriages, I'm analizing problems that husbands and wives have to face. These problems are very important because of characters. By facing the conflicts they can show every piece of their personality. I prove that the characters inspired by dell'arte comedy are not one-dimensional as their italian prototype.In the end I'm wondering about the picture of marriage created by comedy of Enlightenment. Based on analysis of characters, their behaviour towards problems and integration with scenic partners, I'm trying to describe the model of relationship according to the mentioned authors.

Praca traktuje o małżeństwach w komedii oświeceniowej - wybrane przykłady zostały podzielone na typy reprezentujące pewne schematy sceniczne i tekstowe. Typy te są następnie analizowane pod względem motywów powtarzających się najczęściej, np. konflikty małżeńskie, rola dzieci czy wpływ osób trzecich na małżeństwo.W pierwszym rozdziale na podstawie komedii Bohomolca, Krasickiego, Zabłockiego, Niemcewicza i Tomaszewskiego wyróżniam wspomniane typy małżeństwa. Są to kolejno małżeństwo patriarchalne, małżeństwo "łagodnie" matriarchalne, wdowy i wdowcy, a także małżeństwo w rozwodzie oraz małżeństwo wzorcowe.Po scharakteryzowaniu małżeństw, w drugim rozdziale analizuję problemy, z którymi się stykają. Są one ważne ze względu na postaci, w akcji bowiem objawiają one w pełni swą charakter. Dowodzę również, że bohaterowie inspirowani włoską komedią dell'arte niekoniecznie muszą być jednowymiarowi jak ich pierwowzory.W podsumowaniu zastanawiam się nad obrazem małżeństwa kreowanym w komedii oświeceniowej. Na podstawie analizy postaci i ich zachowania wobec różnych przeciwności losu oraz integracji ze scenicznym otoczeniem, staram się nakreślić ideał związku dwojga ludzi w myśl omawianych autorów.