Strategie scenicznej lektury Otella Williama Szekspira w przedstawieniach Luka Percevala i Stefana Puchera

In this paper I would like to take a look at the strategies of theatrical interpretation of Othello in the theater of Luk Perceval and Stefan Pucher. Although from the standpoint of theater aesthetics both productions are so different that it’s hard to find a common basis for description, each of them reveals the depth of Shakespeare’s drama in its own way. Perceval takes the path of the poetry of Shakespeare, but creates a new kind of poetry for his Othello – nevertheless, a subtle and elaborate theatrical form. He creates it using the theatrical materials of expression, gesture, movement, sound and space. The staging is somewhat antagonistic to the public, in spite of their expectations, provocative, even aggressive. Stefan Pucher chooses another staging strategy. His production uses completely different staging solutions. He grabs the audience above all with the “spectacularity” and richness of the theatrical form. Nearly every scene by this director has a different shape, a different formula for staging. Without a doubt, these are one of the most interesting performances of recent years, and also one of the few productions of Othello that has made an impression on Polish audiences.

W niniejszej pracy chciałam się przyjrzeć strategiom scenicznej lektury Otella w teatrze Luka Percevala i Stefana Puchera. Choć z punktu widzenia estetyki teatralnej obie inscenizacje są tak różne, że trudno dla nich znaleźć wspólna płaszczyznę opisu, to jednak każda z nich na swój sposób odsłaniała przejmującą głębię szekspirowskiego dramatu. Perceval idzie tropem poezji Szekspira, ale kreuje dla swojego Otella inną - niemniej subtelną i kunsztowną formę teatralną. Tworzy ją w teatralnej materii słowa, gestu, ruchu, dźwięku oraz przestrzeni. Niemal równocześnie jest to przedstawienie robione niejako wbrew publiczności, na przekór jej oczekiwaniom, prowokujące, także agresywne. Zupełnie inną strategię inscenizacyjną obrał Stefan Pucher, który świat przedstawiony prezentuje przy pomocy zupełnie innych rozwiązań scenicznych. Reżyser porywa widza przede wszystkim swoją spektakularnością oraz bogactwem środków teatralnych. Niemal dla każdej sceny reżyser znajduje inny kształt, inną formułę inscenizacji. Bez wątpienia są to więc jedne z najciekawszych przedstawień, jakie powstały w ostatnich latach, a także jedne z nielicznych inscenizacji Otella, które zrobiły wrażenie na polskich widzach.