The Adaptation of Latin Loanwords in Old English: Grammatical Terminology in AElfrics Grammar

The aim of this thesis is to examine the adaptation of Latin loanwords in the late Old English period. The language sample chosen for the purpose of the research is the text of Excerptiones de arte grammatica anglice written by Ælfric of Eynsham. The analysis of the text includes only Latin loanwords which are part of grammatical terminology. Additionally, words synonymous to the analyzed borrowings and the variants preserved in different manuscripts are taken into account. The present dissertation is divided into three parts. In the first chapter, the historical background for Grammar as well as its author are presented. Furthermore, the history of Latin and Old English contacts is introduced. The second chapter examines the theory of borrowings. Finally, in the third chapter the results of the analysis are presented. The research focuses on six nominal loanwords: casu, declinung, dyptongon, part, consonant, and glesing. The analysis is carried out separately at four level of linguistic adaptations: graphemic, phonological, morphological, and semantic. The degree of importation and substitution for each lexical item and the consistency in the adaptation at every level is identified. Every borrowing is further examined in the context in which it appears in the Grammar, which provides an idea of their adaptation to the Old English syntax.

Celem niniejszej pracy jest analiza adaptacji pożyczek łacińskich w późnym okresie języka staroangielskiego. Tekstem wybranym na potrzeby badania jest gramatyka łacińska „Excerptiones de arte grammatica anglice” autorstwa Aelfrica z Eynsham. Tekst został przeanalizowany pod kątem pożyczek łacińskich występujących w terminologī gramatycznej. Ponadto wzięto pod uwagę wyrazy synonimiczne wybranych pożyczek oraz ich różne warianty zachowane w pozostałych manuskryptach. Praca została podzielona na trzy części. Pierwszy rozdział skupia się na omówieniu tła historycznego okresu, z którego pochodzi „Gramatyka” Aelfrica oraz na przedstawieniu postaci autora. Druga część dotyczy teorī zapożyczeń, ich adaptacji oraz klasyfikacji. Trzeci rozdział poświęcono wynikom analizy następujących pożyczek: casu, declinung, dyptongon, part, consonant, oraz glesing. Analiza została przeprowadzona na czterech poziomach: graficznym, fonologicznym, morfologicznym oraz semantycznym. Każda pożyczka została zbadana pod kątem stopnia przeniesienia i substytucji na poszczególnych poziomach. Wzięto również pod uwagę spójność w adaptacji. Ponadto każde zapożyczenie zostało przeanalizowane w kontekście, w jakim występuje w tekście, co pozwoliło zaobserwować dostosowanie pożyczek do składni staroangielskiej.