Egypt in the Nasers age.

-

Przedmiotem mojej pracy jest analiza sytuacji w Egipcie w latach 1950-1970, do momentu, kiedy nastąpiła nieoczekiwana śmierć ówczesnego prezydenta państwa Gamala Abdela Nasera. Postawiłem sobie za cel przedstawienie roli tego działacza i polityka w dziejach Egiptu drugiej połowy XX wieku i w całym Świecie Arabskim, którego stał się niekwestionowanym przywódcą. Wydarzenia lat pięćdziesiątych i sześćdziesiątych oraz przeobrażenia polityczne dokonujące się w tym czasie ukazane zostaną z uwzględnieniem głównej siły motorycznej, jaka do nich doprowadziła. Można ją najkrócej określić jako splot dążeń wyzwoleńczych, niepodległościowych oraz mających na celu zapewnienie sobie przez kraje arabskie większego zakresu wpływów politycznych oraz praw do eksploatowania bogactw naturalnych. W 1953 roku Naser uczynił z Egiptu republikę socjalistyczną, choć uwzględniając lokalne warunki, więc nie było to państwo identyczne z demokracjami ludowymi w Europie wschodniej, za to z silnymi wpływami nacjonalizmu arabskiego. W krótkim czasie umocnił pozycję na, tyle, że 18 czerwca 1953 roku doszedł do porozumienia ze słabnącą Wielką Brytanią na temat przejęcia kontroli nad Kanałem Sueskim. Jednak w lipcu 1956 roku Naser zdecydował się pójść krok dalej i znacjonalizował Kanał. Było to podyktowane odrzuceniem przez kraje zachodnie prośby o pożyczkę na budowę tamy asuańskiej. Francja i Wielka Brytania uznały to działanie za nielegalne i domagały się powrotu do status quo. Z powodu fiaska negocjacji zdecydowały się na interwencję militarną, której celem miało być opanowanie strefy Kanału Sueskiego. Nie były to już jednak czasy, nieograniczonych możliwości ingerencji mocarstw kolonialnych w sprawy innych państw, ale czasy, kiedy znaczącą rolę odrywała Rada Bezpieczeństwa ONZ, która zajmowała się zagrożeniami dla pokoju na świecie i mogła pokrzyżować plany obu zainteresowanych sprawą państw. Dlatego aby nadać tej interwencji pozorów legalności, oba kraje opracowały plan, – do którego wciągnęły też Izrael – zgodnie, z którym oddziały wojskowe państw zachodnich stanowić miały jedynie siły stabilizacyjne. Traktat brytyjsko-egipski z 1955 roku zakładał, bowiem możliwość obsadzenia Kanału przez siły brytyjskie, gdyby żegluga po Kanale była zagrożona. Trzeba było jeszcze tylko znaleźć jakieś realne zagrożenie. Tu z pomocą przyszedł Izrael, który chciał powiększyć swoje terytorium o ziemie leżące na Półwyspie Synaj .Na fali wymienionych dążeń doszło w Egipcie najpierw do rewolucji, później do walk wewnętrznych o władzę, a następnie do ogromnych zmian, zarówno w sytuacji wewnętrznej Egiptu, jak i w jego stosunkach z innymi państwami.W istocie w wybranym do zbadania okresie podjęto zdecydowane działania zmierzające do uzyskania przez Egipt niezależności od Wielkiej Brytanii i jego pełnej samodzielności politycznej. Opisując burzliwe dzieje Egiptu we wspomnianym okresie i rolę, jaką odegrał w nich Naser, uwzględnię reakcje opinii światowej, a zwłaszcza stosunek Stanów Zjednoczonych i ZSRR do dokonujących się przemian. Skupię się także na wykazaniu przełomowości ówczesnych wydarzeń, która nie ograniczała się tylko do sytuacji w Egipcie, gdyż polegała na znaczeniu, jaką miały one w całym regionie. To, co stało się w Egipcie po roku 1950, okazało się jednym z głównych czynników odrodzenia Świata Arabskiego i podjęcia przez niego zdecydowanych wysiłków na rzecz jedności i pełnego wyzwolenia. Procesy dokonujące się w Świecie Arabskim zostały ukierunkowane wydarzeniami w Egipcie.