Wymowa polska studentów portugalskich, uczących się polszczyzny jako języka obcego.

The known connection between Polish and Portuguese culture and people begins in year 1415, when Polish knights accompanied Prince Henry the Navigator during the conquest of Ceuta. This relation between nations was progressing into the XIX century, when Portuguese were promoting Polish freedom during the country’s partition. This support was of a huge importance for the Polish nation, and maybe thanks to that in 1979 dr Franiszek Ziejka decided to come to Portugal to organise there Polish language studies at the University of Lisbon. The course is taught until this the present day. However, most of the students are taught Polish at the basic level only.This was the main reason that had influenced the author of this work to conduct the research of the phonetics area only. He has used the sample of nineteen individuals – on two universities in Lisbon and independently in Cracow. The mentioned above sample can be considered as being reliable for the use of this research, as it included people of all ages, namely from twenty to sixty years old. Individuals participating in the research have agreed for recording of their readings of one, identical text. This work discusses a very important aspect of the theoretical study of Polish and Portuguese phonetics, and concludes with comparison between two of them. Thanks to that, it has been established what kinds of sounds and effects exist in these languages, and moreover, what the similarities and differences are between the two researched languages. The next part shows, being based not only on dictionaries, what the interference and language error is in the area of phonetics. It is the key point to introduce the analysis which was based on the recordings of Portuguese language samples. It has been noticed that participating students made many mistakes with pronunciation graphemes like: , , , , , and especially with: , , , , <ć>, , <ś> or <ź>. The deeper study has been conducted with the focus group of eleven people, who speak Polish at many different proficiency levels. In this case the author of the research has written all of phonetics' phenomenon, which has been previously recorded, and all errors have been noted. Thanks to that the pronunciation's progression and changes during learning were visible. It seems that people from A1 level made more errors than individuals from A2 level, and a single participant from C1 level have had fewer errors in these cases, which are very often used for students from the lowest level. The research concludes by highlighting what measures should be taken by teachers of Polish language who teach Portuguese in order to avoid or correct these types of mistakes. It is suggested they should use some language exercises, however not too many and not too often, and only in the analysed examples when students are tired of grammar rules or need a break during hard exercises.

Kulturalno-historyczny związek pomiędzy Polakami i Portugalczykami zawiązał się w roku 1415, kiedy polscy rycerze towarzyszyli Henrykowi Żeglarzowi w trakcie podboju Ceuty. Taka relacja pomiędzy tymi krajami trwała aż do XIX wieku, kiedy to Portugalczycy zasłynęli obroną polskiej wolności w trakcie rozbiorów obcego sobie państwa. Było to bardzo ważne dla polskiego narodu i możliwe, że m.in. dzięki temu w 1979 roku dr Franciszek Ziejka zdecydował się przybyć do Portugalii, aby założyć lektorat języka polskiego na Uniwersytecie w Lizbonie. Kurs istnieje do dzisiejszego dnia, mimo że większość studentów jest na najniższych poziomach zaawansowania. Fakt ten był głównym powodem, który wpłynął na autora pracy, aby przeprowadzić badania jedynie na obszarze fonetyki. W tym celu odnalazł dziewiętnastu Portugalczyków na dwu uniwersytetach w Lizbonie i dodatkowo, niezależnie, w Krakowie. Grupa obejmuje osoby mające od dwudziestu do sześćdziesięciu lat. Zgodziły się one na przeczytanie tej samej listy słów oraz nagranie spotkania. Praca omawia ze strony teoretycznej fonetykę polską i portugalską. W ten sposób zaprezentowano jakie dźwięki i zjawiska istnieją w tych językach, a także ukazano różnice oraz podobieństwa pomiędzy nimi. Następna część, oparta nie tylko na definicjach słownikowych, mówi o tym czym są interferencja i błąd językowy. Jest to istotny punkt ku temu, by móc wprowadzić czytelnika do analizy opartej na nagraniach Portugalczyków. Zauważono, że studenci popełniają bardzo wiele błędów w trakcie prób wymowy takich grafemów, jak: , , , , , a szczególnie: , , , , <ć>, , <ś> czy: <ź>. Na ściślejszą analizę zdecydowano się w przypadku grupy jedenastu osób będących na różnych poziomach zaawansowania językowego. W tym przypadku autor wymienił wszystkie zauważone zjawiska i błędy fonetyczne. Dzięki temu widoczna jest progresja w nauce języka. Osoby z poziomu A1 popełniają więcej błędów, niż te z poziomu A2, a jednostka z poziomu C1 popełnia kilka błędów, które są bardzo częste na pozostałych poziomach zaawansowania.Badania kończą się wskazówkami dla nauczycieli studentów portugalskich, które mogą pomóc uniknąć lub oduczyć tego typu błędów. Zaproponowano lekcyjne ćwiczenia, których stososwanie zaleca się najczęściej w ramach przerwy pomiędzy trudnymi ćwiczeniami gramatycznymi.