Guy de Maupassant apparaît encore aujourd'hui comme le maître incontestable de la littérature fantastique française. La vogue du fantastique commence en France dans les années 1820, sous grande influence de Hoffmann, et s'épanouit en pleine période romantique. De nombreux auteurs s'y adonnent ( entre autres Nodier, Nerval, Gautier) mais c'est Guy de Maupassant qui révolutionne le genre et crée un nouveau modèle de conte qui se base sur le réalisme, l'internalisation et la subjectivité du fantastique qui créent un climat d'incertitude, d'ambiguïté et d'« inquiétante étrangeté». Son fantastique intérieur se passe des êtres surnaturels; il se focalise sur l'hommes et les phénomènes psychologiques, il explore l'espace du dedans: rêves, délires, hallucinations, terreurs.Le présent travail analyse l'originalité de l'œuvre maupassantienne, surtout du fantastique, qui réside dans la peur, l'une des émotions essentielles produite par ce genre. En effet, de diverses modalités de la peur, allant du malaise à la terreur, constituent le fondement de l'œuvre de Maupassant. L'obejctif de l'étude est d'examiner de près ces modalités: leurs facteurs déclencheurs, les circonstances favorisant leur naissance, leur évolution et leur impact sur le comportement et la perception du monde par le personnage. Vue la richesse de la matière, nous nous restreignons à étudier les types de peur les plus récurrents: la peur des morts (Petite Roque, L'Auberge , La Peur) , la peur obsessionnelle de la perte de l'amour ( Fou?), l'anxiété existentielle accompagnée par une forte dose de pessimisme présentée dans les nouvelles Solitude et Suicides. Enfin, nous consacrerons un chapître à part au thème du double, l'un des principaux producteurs de la terreur auquel Maupassant recourt volontiers dans ses chef-d'œuvre comme Lui?, Le Horla ou Sur l'eau et dans la poèsie ( Terreur).
Guy de Maupassant is the undisputed master of French fantastic literature. The fashion for the fantastique was born in France in the 20ties of the nineteenth century, under the strong influence of Hoffmann, and grew throughout the period of Romanticism. It attracted many prominent authors like Nodier, Nerval and Gautier, but it was Guy de Maupassant who revolutionised this literary genre by creating a new model of the story; the model based on realism, interiorisation and subjectivisation of fantasy, all of which create the atmosphere of uncertainty, ambiguity and unidentified anxiety. His interior fantastique don't need any supernatural beeing. It focuses on men and psychological phenomenons; it explores the inner space: dreams, madness, hallucinations and fears.This study examines the originality of the works of Maupassant, which has its source in the omnipresent fear, one of the main emotions raised by this type of literature. In fact, various forms of fear, from anxiety to the horror, are a leitmotif of the stories told by Maupassant.The aim of the present study is to examine closely these forms of fear with emphasis put on factors that trigger fear, circumstances that favour this type of emotion, make it develop and ultimately affect the behaviour of the protagonist and his perception of the world.Remembering how rich is Maupassant in his literary output, this analysis will be confined to the most common types of anxiety: necrophobia or fear of the dead (Petite Roque, L'Auberge, La Peur), obsessive fear of losing love (Fou?), existential anxiety accompanied by pessimism (Solitude, Suicides). A separate chapter will be devoted to the doppelganger motif, one of the main elements that cause fear, used by Maupassant in his major works, such as Lui?, Le Horla or Sur l'eau; sometimes also in his poetry (Terreur).
Guy de Maupassant jest niekwestiowym mistrzem francuskiej literatury fantastycznej. Moda na fantastykę zrodziła się we Francji w latach '20 XIX wieku, pod silnym wpływem Hoffmanna, i rozwijała się przez cały okres romantyzmu. Przyciągała wielu wybitnych autorów, takich jak Nodier , Nerval czy Gautier ale to Guy de Maupassant zrewolucjonizował ten gatunek tworząc nowy model opowieści, bazujący się na realizmie, uwewnętrznieniu i subiektywizacji fantastyki, które twórzą atmosferę niepewności, dwuznaczności i niezidentyfikowanego niepokoju. Jego uwewnętrzniona fantastyka nie potrzebuje naprzyrodzonych istot. Koncentruje się on na człowieku i zjawiskach psychologicznych. Okrywa wnętrze człowieka: sny, szaleństwo, urojenia, strach. Niniejsza praca analizuje oryginalność twórczości Maupassanta, która ma swoje żródło w wszechobecnym strachu, jednej z głównych emocji wywowałych przez ten gatunek. W istocie, różne formy strachu, począwszy od niepokoju aż po przerażenie, stanowią bazę utworów Maupassant.Celem pracy jest przestudiowanie z bliska tych form: czynników wywołujących strach, okoliczności sprzyjających ich powstaniu, ich rozwojowi i wpływu na zachowanie bohatera oraz na jego postrzeganie świata. Biorąc pod uwagę bogactwo materii literackiej Maupassant, ograniczymy się do analizy najczęściej występujących typów lęku: nekrofobia, strach przed zmarłymi ( Petite Roque, L'Auberge, La Peur) , obsesyjny lęk przed utratą miłości ( Fou?), niepokój egzystencjalny wraz z towarzyszącym mu pesymizmem ( Solitude, Suicides). Poświęcimy również osobny rozdział motywowi sobowtóra, jednemu z głównych elementów powodujących strach, do którego Maupassant sięga w swoich największych dziełach , takich jak Lui?, Le Horla czy też Sur l'eau, oraz w twórczości poetyckiej ( Terreur).
